Küresel Migren ve Ağrı Derneği, 2021 yılına ilişkin Türkiye Migren Raporu’nu yayımladı. Buna göre migrenin tetiklenmesinde, sıcak havalarda rüzgarda fazla kalmanın ve klimayı belirli ölçülerin üzerinde kullanmanın önemli derecede etkisi olduğu görüldü.
Mevsim geçişleri, klima ve hava sıcaklıklarının migren ataklarını tetikleyebildiğini ifade eden Nöroloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Vugar Jafar, migren ataklarını engellemek için neler yapılabileceği hakkında bilgi verdi.
Serotonin ve Yiyeceklerin Etkisi de Önemli
Migren ataklarında pek çok tetikleyici olduğunu söyleyen Medicana International İstanbul Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Vugar Jafar, migren ataklarına nelerin sebep olduğunu anlamada zorluk bulunduğuna dikkat çekerken şunları söyledi:
“Migren ataklarını tetikleyen çok fazla etken bulunmaktadır ve her hastada bu etkenler farklılık göstermektedir. Özellikle serotonin düzeyindeki değişiklikler, tüketilen yiyecekler, genetik yatkınlık, stres, mevsim, hava değişimleri etkili olabilmektedir. Özellikle bahar aylarında ve yaza giriş dönemlerinde migren ataklarının sıklığının arttığı bilinmektedir. Bilimsel çalışmaların verilerine göre özellikle kronik migrenli hastalarının yüzde 50’si için hava durumu değişiklikleri atakları tetikleyebilmektedir. Fırtınalı havalar, hava ısısında meydana gelen ani değişimler ve hava basıncı değişikliği gibi vücudu etkileyen hissedilir hava durumu değişiklikleri hormon dengelerini değiştirerek beyin kimyasallarının değerlerinin değişmesine ve beraberinde migren atağının oluşmasına sebep olabilmektedir.”
Sıcak Havalara ve Susuzluğa Karşı Dikkat!
Her migren hastasının hava değişikliklerine aynı tepkileri vermediklerini belirten Uzm. Dr. Jafar, “Havanın günlük güneşlik olduğu bir günde bir anda kararıp fırtınalı bir havaya dönmesi hem endişe verici hem de iç karartıcı olabilir. Her migren hastası bu değişimlere aynı tepkiyi vermemektedir. Kimi kapalı, karanlık ve soğuk havalardan hoşlanırken, bir başkası için bu hava durum değişikliği stres sebebi olabilmektedir. Bu durumda migren atağı başlayan bir hastada atağın tetikleyicisini bulmak veya ayırt etmek bazen güç olabilir. Sıcak veya güneşli hava bazı migren hastaları için bir tetikleyici olabiliyorken bazı hastalar için hiçbir etki etmeyebilir ama havanın bir anda soğuması genel olarak atak başlamasına sebebiyet verebilir. Bu durum bazı hastaların diğerlerine oranla sıcaklık ve nem dengesine karşı daha hassas olduğunu göstermektedir” ifadelerini kullandı.
Nem oranındaki ani değişikliklerin ve sıcaklık artışının migren tetikleyici olabileceğini belirten Uzm. Dr. Jafar, “Yakın zamanlı yapılan bir araştırmada nem oranı yüksek ve çok sıcak günlerde acil servislere migren ağrısı ile başvurunun ciddi oranda arttığı ve kuru ve soğuk havalarda da ciddi oranda azaldığı tespit edilmiştir. Bu noktada migren atağının gizli tetikleyicisi olabilecek susuzluk etkenini de unutmamak gerekmektedir. Sıcak günlerde daha fazla oluşan susuzluk da migren ataklarına sebep oluyor olabilmektedir. Hava durumu ve migren ilişkisinde bir diğer önemli nokta da rüzgârdır. Rüzgâr maruziyeti migren hastalarının sıklıkla tetikleyici olarak listelerine ekledikleri bir durumdur. Yapılan çeşitli çalışmalarda migren ataklarının rüzgârlı günlerde arttığı yönünde sonuçlar elde etmiştir” dedi.
Klima Kullanımı Baş Ağrısını Tetikliyor
Sıcaklık artışı, yüksek nem, lodos, rüzgar, kuru hava, parlak güneş, basınç değişiklikleri ağrıları arttırdığına vurguda bulunan Uzm. Dr. Jafar, açıklamalarına şöyle devam etti:
“Migren atakları çoğunlukla başlamadan önce kendini belli eder. Tetikleyici olduğu düşünülen bir şeye maruz kalındıysa atağın başlayacağı tahmin edilebilir. Bu durumda panik olmak yerine tetikleyici besinlerden, stresten uzak durmak, düzenli uyumak, dinlenmek destekleyici olabilir. Hava değişimi olan günlerde mümkün olduğunca dışarı çıkmamak, güneşli günlerde şapka ve koruyucu bir güneş gözlüğü kullanmak yardım edebilir. Özellikle güneşin dik olarak geldiği en sıcak saatlerde kişilerin kendini koruması, dışarıda kalmaması, susuzluk konusuna dikkat etmesi önemlidir. Ayrıca sıcaklar nedeniyle artan klima kullanımı ağrıları olumsuz etkileyen bir başka etkendir. Klimalı ortamda uzun süre bulunmak baş ağrılarını tetikleyebilmektedir. Klimadan gelen soğuk havaya doğrudan maruz kalmamak önemlidir. Çok sıcaklarda alkol tüketiminin baş ağrılarını tetikleyeceği unutulmamalıdır. Ağır egzersizler de ağrıları tetikleyebilir. Tüm bunlara rağmen ataklar sık ise nöroloji uzmanına başvurmak fayda sağlayacaktır.”
