“Sosyal Medya Hem Sığınak Hem de Bir Tuzak Olabilir”
Sosyal medyanın narsistik kişilik bozukluğu üzerindeki etkilerine ilişkin konuşan Psikolog Yağmur Üstündağ, “Sosyal medya, özgüven arayışında olanlar için hem bir sığınak hem de bir tuzak olabilir. Özellikle narsistik eğilimleri olan kişiler için sosyal medya, sürekli bir onay ve takdir arayışı yeri haline gelebilir. Kendilerini sürekli olarak en iyi, en başarılı ya da en çekici olarak sunma çabası, gerçek duygusal bağlantıları ve sağlıklı özdeğer algısını zayıflatabilir. Bu durum, sosyal medyanın yüzeysel beğeni odaklı yapısı ile körüklenir. Dolayısıyla, sosyal medyanın narsistik kişilik bozukluğu üzerindeki etkileri çift yönlüdür.” dedi.
Sosyal Medya, Narsizmin Belirgin Hale Gelmesine Yol Açıyor
Sosyal medya ve narsizm arasındaki ilişkiyi yorumlayan Üstündağ, “Sosyal medya, narsizmin daha belirgin hale gelmesi için bir platform sunar. Bireyler, sürekli onay ve beğeni peşinde koşarak gerçek bağlantılardan uzaklaşabilir ve bu durum, onların narsistik eğilimlerini daha da pekiştirir. Sosyal medya, bireyin kendini sürekli olarak önemli ve özel hissetmesine olanak tanıyan geribildirim döngüsüdür. Bu da narsistik kişilik özelliklerinin derinleşmesine yol açabilir.” şeklinde konuştu.
Üstündağ, aynı zamanda özellikle görsel ağırlıklı platformlardan olan Instagram ve TikTok, kullanıcıların kendilerini sürekli olarak sergilemelerine ve idealize edilmiş bir hayat yansıtmalarına olanak tanıdığını ifade etti.
“Mükemmellik Anlayışı Gerçek Dışı Bir Benlik İmajı Yaratıyor”
Kişisel imajın, sosyal medyada çok büyük bir rol oynadığını dile getiren Üstündağ, “Çoğu zaman bireyler, kendilerini olabildiğince kusursuz ve başarılı olarak göstermek ister. Bu sürekli mükemmellik arayışı, gerçek dışı bir benlik imajı yaratır ve bireylerin gerçek kimlikleri ile sosyal medyada sundukları kimlik arasında büyük bir uçurum oluşmasına neden olabilir. Bu da narsistik davranışların ve öz-idealizasyonun artmasına yol açar. Kişisel başarılarını, güzelliklerini veya lüks yaşam tarzlarını sergileyen bireyler için adeta bir vitrin işlevi görür.” dedi ve konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
“ ‘Beğeni' ve 'takipçi' sayıları, bireyler için bir onaylanma ve değer görme aracı haline gelmiştir. Narsistik kişiliklerde bu sayılar, kendi değerlerinin bir göstergesi olarak algılanır. Yüksek beğeni ve takipçi sayısı, bu bireylerin kendilerini daha değerli ve önemli hissetmelerine neden olurken, düşük sayılar aşağılık kompleksi veya öfke gibi negatif duygulara sebep olabilir.”
Eleştirilerle Karşılaşmak Bireyleri Sarsabilir
Olumsuz geri bildirimlerin, narsistik kişilik bozukluğu olan bireylerde genellikle aşırı savunmacı ya da öfkeli tepkilere yol açabileceğini belirten Üstündağ, “Bu kişiler genellikle kendilerini kusursuz olarak görme eğilimindedirler, bu yüzden eleştiri veya reddedilme, onların kendine olan inançlarını sarsabilir ve aşırı duygusal reaksiyonlara neden olabilir. Bu, özellikle sosyal medyada anonim veya sert eleştirilerle karşılaştıklarında daha belirgin hale gelir.” şeklinde konuştu.
Psikolog Yağmur Üstündağ’dan Narsistik Davranışları Azaltmak için Stratejiler
“Sosyal medyanın sağlıklı kullanımını teşvik etmek için, kullanıcıların gerçek ve çevrimiçi hayatları arasında dengeli bir ilişki kurmaları önemlidir. Bu dengeyi sağlamak amacıyla, sosyal medya platformları içerik paylaşımını teşvik etmek yerine, gerçek bağlantılar kurmayı destekleyecek özellikler geliştirebilir. Ayrıca, gençlere ve yetişkinlere sosyal medyanın doğru kullanımı hakkında bilgi veren eğitim programları düzenlenmesi de büyük fayda sağlayacaktır. Bireylerin sosyal medya kullanımını bilinçli bir şekilde yönetmeleri için çevrimdışı etkinliklere daha fazla zaman ayırma, kullanımı belirli saatlerle sınırlama ve gerçekçi beklentiler oluşturma gibi stratejiler önerilir. Kişisel gelişim ve farkındalık çalışmalarıyla bireyler, kendilerini ve başkalarını daha sağlıklı bir perspektiften değerlendirebilir, böylece sosyal medyanın olumsuz etkilerini azaltabilirler. Bu yöntemler, bireylerin çevrimiçi ve çevrimdışı dünyalar arasında daha sağlam bir köprü kurmalarına yardımcı olur.”
