Avrupa Birliği'nin (AB) doğal gaz talebinin 2030 yılına kadar yüzde 7 oranında azalması bekleniyor. Bu durum, halihazırda gerileyen fosil gaz tüketimiyle birlikte değerlendirildiğinde, yeni gaz altyapı yatırımlarının ekonomik olarak verimsiz ve atıl kalma riski taşıdığına işaret ediyor.
İngiltere merkezli enerji düşünce kuruluşu Ember’in gerçekleştirdiği analiz, AB Üye Devletlerinin Ulusal Enerji ve İklim Planları’na dayanıyor. Analize göre, 2023 yılında 326 milyar metreküp olan gaz tüketimi, 2030 itibarıyla 302 milyar metreküpe gerileyecek. Oysa 2021-2023 döneminde talep zaten yüzde 19 oranında düşerek 404 milyar metreküpten 326 milyar metreküpe inmişti.
Ancak bu düşüş eğilimine rağmen, AB'de sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalat kapasitesinin 2030’a kadar yüzde 54 oranında artırılması yönündeki öneriler çelişki yaratıyor. Uzmanlar, gaz talebinde beklenen azalma göz önüne alındığında, bu ölçekteki altyapı yatırımlarının gereksiz bir arz fazlası yaratabileceğini ve ciddi ekonomik kayıplara yol açabileceğini belirtiyor.
Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik ulusal hedefler ise AB’nin enerji dönüşümünde kararlı olduğunu ortaya koyuyor. AB ülkeleri önümüzdeki beş yıl içinde güneş ve rüzgâr enerjisi kapasitesini iki katına çıkarmayı hedefliyor. Bu sayede 2030 yılı itibarıyla elektriğin yüzde 66’sının bu kaynaklardan sağlanması planlanıyor.
Ayrıca elektrifikasyon oranının da artması bekleniyor. Şu anda toplam enerji tüketimi içinde elektriğin payı yüzde 23 seviyesindeyken, bu oran 2030’da yüzde 30’a yükselecek. Bu artış, AB’nin sadece elektrik üretiminde değil, genel enerji arzında da temiz kaynaklara yöneldiğini gösteriyor.
Ember Elektrik Dönüşümü Analisti Tomos Harrison, analiz sonuçlarını değerlendirirken şu ifadeleri kullandı:
“AB fosil gazı kalıcı olarak terk ediyor. Bu düşüş zaten sürüyor ve 2030 hedefleri bu eğilimin devam edeceğini gösteriyor.”
Harrison ayrıca, AB'nin "elektrikle çalışan bir ekonomiye" geçiş sürecine girdiğine dikkat çekerek, "Gaz altyapısını gereğinden fazla büyütmeye yönelik her aceleci girişim, sonunda pahalı ve işe yaramayan yatırımlara dönüşecektir" uyarısında bulundu. Karar alıcılar, yatırımcılar ve sanayi temsilcilerinin bu dönüşümü dikkate alarak planlama yapması gerektiği vurgulanıyor.
