Dünya genelinde piyasalar, ABD’de artan mali kaygıların ve tahvil satışlarının etkisiyle negatif görünüm sergiliyor.
ABD’nin uyguladığı korumacı ekonomi politikalarının yarattığı belirsizlikler derinleşirken, Federal Temyiz Mahkemesi’nin küresel gümrük vergilerinin çoğunu yasa dışı bulması piyasaların tansiyonunu yükseltti.
Kararın ardından Başkan Donald Trump’ın yaptığı açıklamalar endişeleri daha da artırdı.
Trump, tarifeler konusunda Yüksek Mahkeme’ye başvurabileceklerini söyleyerek, hızlı karar için girişimde bulunacaklarını belirtti. Trump, “Bugün borsa bu nedenle düşüşte çünkü piyasa tarifeleri istiyor” ifadelerini kullandı.
Uzmanlara göre Yüksek Mahkeme, tarifelerin yasa dışı olduğuna hükmederse, ABD’nin gümrük vergilerinden elde ettiği gelirleri iade etmesi gerekebilir. Bu ihtimal, ülkede bütçe açığının büyüyeceği yönündeki kaygıları artırıyor.
Siyasi belirsizlikler, enflasyon endişeleri ve ABD kaynaklı gelişmelerin birleşmesiyle tahvil piyasalarında satış baskısı hız kazandı.
Dün ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,30’a çıkarken, Japonya’da aynı vadeli faiz yüzde 1,63’e yükseldi. Fransa’nın 10 yıllık getirisi yüzde 3,58’e, İngiltere’nin ise yüzde 4,69’a tırmandı.
Fed’in bu ay faiz indirmesi kesin görülüyor. Ancak enflasyondaki artış beklentileri, Banka’nın sonraki adımlarına dair belirsizlik yaratıyor.
Yatırımcıların gözü ise cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verilerinde. Bugün ise Fed’in Bej Kitap raporunun piyasaya yön verebileceği öngörülüyor.
Öte yandan Nobel ödüllü ekonomistlerin de aralarında bulunduğu birçok uzman, Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook’un görevden alınma girişiminin merkez bankasının bağımsızlığını zedeleyeceğini vurguladı.
Hükümete, ekonomik düzeni koruyan yasaları ve teamülleri savunma çağrısı yapıldı.
Makro verilerde ise ISM imalat sanayi PMI endeksi ağustosta 48,7’ye çıktı ancak beklentilerin altında kaldı. İnşaat harcamaları da temmuzda yüzde 0,1 düşüş kaydetti.
Altın Yeni Rekor Kırdı
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,28 seviyesinde bulunurken, küresel risk algısındaki artış altına yönelimi güçlendirdi.
Ons altın dün 3.540 dolara çıkarak rekor tazeledi, yeni günde ise 3.547 dolara kadar yükseldi. Şu sıralarda yüzde 0,5 artışla 3.535 dolardan işlem görüyor.
Dolar endeksi dünü yüzde 0,7 artışla 98,4’te kapattı, bugün de yüzde 0,1 yükselişle 98,5 seviyesinde. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,3 kayıpla 68,8 dolara geriledi.
New York borsasında S&P 500 yüzde 0,69, Nasdaq yüzde 0,82, Dow Jones ise yüzde 0,55 değer kaybetti. ABD vadeli endeksleri ise güne karışık başladı.
Avrupa’da Gözler Lagarde’ın Açıklamalarında
Avrupa borsalarında satış ağırlıklı seyir sürerken, yatırımcılar bugün ECB Başkanı Christine Lagarde’ın Almanya’da yapacağı konuşmayı bekliyor.
Uzmanlar, Lagarde’ın açıklamalarında gelecek döneme ilişkin yol haritasına dair ipuçları arayacak. Para piyasalarında ECB’nin 11 Eylül’de faiz oranlarını sabit bırakacağı beklentisi hakim.
Fransa’da ise siyasi tansiyon yüksek. Aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi, 8 Eylül’deki güven oylamasında hükümete karşı oy kullanacağını açıkladı.
Maliye Bakanı Eric Lombard, olası bir hükümet değişikliğinde bütçe açığını azaltma planlarının sekteye uğrayabileceğini ifade etti.
Avro Bölgesi’nde ağustos enflasyonu yüzde 2,1 olarak açıklanırken, bugün Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verisi izlenecek.
Dün FTSE 100 yüzde 0,87, FTSE MIB 30 yüzde 1,61, CAC 40 yüzde 0,7, DAX 40 ise yüzde 2,29 geriledi. Avrupa vadeli endeksleri de güne dalgalı başladı.
Asya’da Satış Dalgası Güney Kore Hariç Etkili
ABD kaynaklı endişeler Asya’ya da sıçradı. Japonya tahvil piyasasında getiriler hızla yükseldi.
20 yıllık tahvil faizi yüzde 2,67 ile 2000’den bu yana en yüksek seviyeye çıktı. 30 yıllık faiz ise yüzde 3,26 ile tarihi zirveyi gördü.
Japonya Merkez Bankası Başkanı Kazuo Ueda, Başbakan İşiba Şigeru ile görüştüklerini belirterek, faiz artırımı konusunda politika değişikliği olmadığını söyledi. Döviz piyasalarının da toplantıda ele alındığını açıkladı.
Japonya’da hizmet PMI 53,1, bileşik PMI ise 52 oldu. Çin’de ise hizmet PMI 53, bileşik PMI 51,9 seviyesinde gerçekleşti. Veriler toparlanmaya işaret etti.
Kapanışa doğru Nikkei 225 yüzde 1, Şanghay Bileşik yüzde 1, Hang Seng yüzde 0,6 gerilerken, Güney Kore Kospi endeksi yüzde 0,1 artış gösterdi.
Türkiye’de Enflasyon Verileri Bekleniyor
Borsa İstanbul dün satıcılı seyretti. BIST 100 endeksi yüzde 3,57 düşerek 10.877,52 puandan kapanış yaptı.
VİOP’ta BIST 30 kontratı akşam seansında yüzde 0,1 yükseldi. Bugün ise gözler TÜİK’in ağustos ayı enflasyon verisinde olacak.
AA Finans’ın anketine katılan 25 ekonomistin ortalama beklentisi aylık enflasyonun yüzde 1,79 artacağı yönünde. Beklentiler yüzde 1,50 ile 2,20 aralığında toplandı.
Dolar/TL dün yüzde 0,1 yükselişle 41,1390’dan kapanırken, bugün 41,1650 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, yurt içinde enflasyon, yurt dışında ise Avro Bölgesi ÜFE, küresel PMI verileri ve ABD’de açıklanacak JOLTS açık iş sayısının piyasalar üzerinde etkili olacağını belirtiyor.
Teknik olarak BIST 100’de 10.800 ve 10.700 puan destek, 11.000 ve 11.100 puan direnç seviyeleri olarak öne çıkıyor.
