Addison hastalığı, böbreküstü bezlerinin (adrenal bezlerin) yeterince kortizol ve çoğunlukla aldosteron üretmemesi sonucu oluşan bir hormonal yetersizlik hastalığıdır. Bu hastalık tıp dilinde ‘primer adrenal yetmezlik’ olarak da adlandırılmaktadır.
Vücudun stresle başa çıkma, kan basıncını düzenleme ve bağışıklık sistemini kontrol etme gibi hayati işlevlerini yöneten böbreküstü bezlerinin görevini tam yapamaması, Addison hastalığını doğurmaktadır. Bu hastalık, kortizol ve aldosteron gibi önemli hormonların eksikliğiyle karakterizedir. Belirtileri yavaş geliştiği için tanı konması zor olsa da erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilir. Erken tanı ve düzenli ilaç kullanımıyla hastalar normal bir yaşam sürebilirken özellikle stresli dönemlerde dikkatli olunması, hastalığın yönetiminde kilit rol oynamaktadır.
Addison Hastalığının Nedenleri Nelerdir?
· Otoimmün hastalıklar (en yaygın neden)
· Tüberküloz gibi enfeksiyonlar
· Adrenal bezlerdeki tümör ya da kanama
· Uzun süreli steroid kullanımının aniden bırakılması
Addison Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
· Sürekli yorgunluk ve halsizlik
· Kilo kaybı ve iştahsızlık
· Kas ve eklem ağrıları
· Düşük tansiyon, baş dönmesi
· Ciltte koyulaşma (özellikle dirsek, diz ve ağız içi)
· Tuz isteği
· Bulantı, kusma, karın ağrısı
· Depresyon, sinirlilik
Nasıl Tanı Konulur?
· Kan testleri (kortizol düzeyi, ACTH testi)
· ACTH stimülasyon testi
· Elektrolit düzeyleri (sodyum düşüklüğü, potasyum yüksekliği)
· Görüntüleme yöntemleri (adrenal bezlerin değerlendirilmesi)
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
· Ömür boyu kortizol (hidrokortizon) ve aldosteron (fludrokortizon) hormonlarının yerine konması
· Stresli durumlarda doz artırımı
· Acil durumlarda iğne şeklinde kortizon tedavisi
· Düzenli takip ve kriz durumlarına karşı bilgilendirme kartı taşıma
