Diş Sararması Neden Olur?

Gülümsemenin en belirgin unsurlarından biri olan dişlerin zamanla sararması, hem psikolojik hem de sosyal açıdan kişiyi olumsuz etkileyebilir.

Diş sararması, diş minesinin altında bulunan dentin tabakasının görünürlüğünün artması ya da dış yüzeyde oluşan lekelerin zamanla koyulaşmasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Sararma çoğunlukla zamanla ve çevresel faktörlere bağlı olarak gelişir, ancak bazı kişilerde doğuştan gelen yapısal özelliklere bağlı olarak da görülebilir.

1. Sigara ve Tütün Ürünleri Kullanımı

Tütün ürünlerinde bulunan nikotin ve katran, diş minesine işleyerek koyu renkli lekelerin oluşmasına neden olur. Uzun süreli sigara kullanımı, diş renginde kalıcı değişikliklere ve estetik açıdan rahatsız edici bir görünümün oluşmasına yol açar.

2. Diş Minesinin Zayıflaması

Diş minesinin kalınlığı ve yapısı kişiden kişiye değişebilir. Asitli yiyecek ve içeceklerin sık tüketimi, yaşlanma süreci, yetersiz ağız bakımı gibi etkenler minenin incelmesine neden olur. Bu durumda, altındaki daha sarı tonlu dentin tabakası görünür hale gelir.

3. Kötü Ağız Hijyeni

Dişlerin düzenli olarak fırçalanmaması, diş ipi kullanılmaması ve ağız bakım ürünlerinin ihmal edilmesi, ağızda plak birikimine ve zamanla bu plakların tartara dönüşmesine neden olur. Tartar, dişin doğal beyaz rengini örterek sarımsı ve donuk bir görünüme neden olabilir.

4. Beslenme Alışkanlıkları

Koyu renkli gıdalar ve içecekler dişlerin sararmasında büyük rol oynar. Özellikle kahve, çay, kola, kırmızı şarap, meyve suyu gibi içecekler ile vişne, nar, pancar, yaban mersini gibi meyveler diş minesine nüfuz ederek lekelenmelere yol açar.

Ayrıca asidik yapıya sahip sirke, nar ekşisi, soya sosu gibi gıdalar da diş minesini zayıflatarak sararmaya zemin hazırlar.

5. Kullanılan İlaçlar ve Tıbbi Tedaviler

Bazı antibiyotik grupları (özellikle tetrasiklin ve doksisiklin), çocukluk döneminde kullanıldığında diş gelişimini etkileyerek kalıcı renk değişimlerine neden olabilir. Antihistaminikler, kan basıncı ilaçları, demir takviyeleri ve kemoterapi gibi tedaviler de diş renginde koyulaşmaya neden olabilir.

6. Genetik Faktörler

Diş sararması bazı bireylerde genetik yatkınlıkla ortaya çıkabilir. Kalıtsal olarak ince, şeffaf mine yapısına sahip olan kişilerde alttaki dentin tabakası daha belirgin hale gelir ve dişler daha sarı görünür. Ayrıca diş yapısındaki anormallikler, minenin yeterince mineralize olamamasına da yol açabilir.

7. Yaşlanma

Zamanla dişlerdeki doğal aşınma nedeniyle mine tabakası incelir. Bu durum, sarı renkli dentin tabakasının daha fazla görünmesine neden olarak yaşa bağlı sararma etkisini artırır.

Diş sararmasını gidermek için hem evde uygulanabilecek yöntemler hem de profesyonel diş hekimi müdahaleleri vardır.

Evde Uygulanabilecek Yöntemler

Düzenli ve doğru diş fırçalama: Günde en az iki kez, tercihen florür içeren diş macunlarıyla fırçalama yapılmalıdır.

Diş ipi ve gargara kullanımı: Diş ipi ile diş araları temizlenmeli, ağız gargaraları ile hijyen desteklenmelidir.

Asitli içeceklerden sonra su ile çalkalama: Asidin ağızda uzun süre kalmaması için içim sonrası suyla ağız çalkalanmalıdır.

Profesyonel Diş Hekimi Uygulamaları

Diş Beyazlatma (Bleaching): Diş hekimi tarafından uygulanan bu işlem, hidrojen peroksit ya da karbamid peroksit içeren özel solüsyonlarla yapılır. Lekelerin yapısına göre birkaç seans sürebilir.

Porselen Lamina Kaplama: Kalıcı renk bozukluklarında, dişin ön yüzeyine uygulanan ince seramik kaplamalar estetik bir çözüm sunar.

Diş Kronları: Sararma ile birlikte çürük veya yapısal hasar olan dişlere uygulanır. Dişin tamamı kaplanarak daha beyaz ve estetik bir görünüm elde edilir.

Şeffaf Plaklarla Beyazlatma: Kişiye özel plak içerisine beyazlatıcı jel konularak evde düzenli kullanım ile diş rengi birkaç ton açılabilir.

Diş Sararması Nasıl Önlenir?

• Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durulmalıdır.

• Kahve, çay ve gazlı içecekler aşırıya kaçmadan tüketilmelidir.

• Asitli gıdalardan sonra ağız suyla çalkalanmalıdır.

  Doğal Malzemelerle Evde Yüz Temizliği Nasıl Yapılır?

• Düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımı ihmal edilmemelidir.

• 6 ayda bir diş hekimi kontrolü yapılmalıdır.

• Florürlü veya aktif kömür içeren diş macunları kullanılabilir.

• Renk bırakıcı yiyecek ve içeceklerin ardından su içmek veya pipet kullanmak fayda sağlar.

Diş Sararması Hangi Vitamin Eksikliğine Bağlı Olabilir?

Bazı durumlarda diş sararması, C vitamini eksikliği ile ilişkilendirilebilir. C vitamini, kolajen üretimini artırarak diş eti sağlığını korur ve diş minesinin güçlenmesine yardımcı olur. C vitamini eksikliği, diş etlerinde çekilmelere, iltihaplara ve genel ağız sağlığının bozulmasına neden olabilir; bu da dolaylı olarak diş renginde değişikliklere yol açar.