Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) yayımladığı son rapor, küresel ölçekte su döngüsünün giderek daha dengesiz hale geldiğini ve bunun toplumlar, ekonomiler ile ekosistemler üzerinde ciddi etkiler yarattığını ortaya koydu.
WMO Genel Sekreteri Celeste Saulo, “Dünyanın su kaynakları giderek artan bir baskı altında. Aynı zamanda suyla ilgili daha aşırı tehlikeler, yaşamlar ve geçim kaynakları üzerinde giderek artan bir etkiye sahip” ifadelerini kullandı.
“Küresel Su Kaynaklarının Durumu” başlıklı raporda, su döngüsünün aşırı yağışlar ile kuraklık arasında gidip geldiği, bunun da dünya genelinde istikrarsız bir tabloya yol açtığı vurgulandı.
Raporda, 2024 yılında küresel nehir havzalarının yalnızca üçte birinde “normal” koşullar gözlemlendiği, geri kalan bölgelerin ise ya ortalamanın altında ya da üzerinde seyrettiği aktarıldı.
Bulgulara göre, üst üste altıncı yılda küresel ölçekte belirgin bir dengesizlik yaşandı. Ayrıca 2024, tüm bölgelerde yaygın buzul erimelerinin kaydedildiği art arda üçüncü yıl oldu.
Küçük buzul alanlarında erimeyle birlikte su akışının zirveye ulaştığı ve ardından buzulların küçülmesiyle azaldığı “zirve su noktası”na ulaşıldığı ya da yaklaşıldığı ifade edildi.
Raporda geçen yıl Amazon Havzası, Güney Amerika’nın diğer bölümleri ve Güney Afrika’nın şiddetli kuraklıkla karşı karşıya kaldığı belirtildi. Buna karşın Orta, Batı ve Doğu Afrika’nın yanı sıra Asya’nın belirli kısımları ile Orta Avrupa’da ortalamanın üzerinde yağış görüldüğü bilgisi paylaşıldı.
WMO’nun çalışmasında, dünya genelinde suyla ilgili izleme faaliyetlerinin güçlendirilmesi ve veri paylaşımının geliştirilmesi gerektiği özellikle vurgulandı.
Saulo, suyun toplumsal yaşamın, ekonomilerin ve ekosistemlerin temel direği olduğuna dikkat çekerek, “Dünyanın su kaynakları giderek artan bir baskı altında” sözlerini tekrarladı.
Su kaynakları konusunda güvenilir ve bilimsel verilere her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulduğunu belirten Saulo, “WMO’nun 2024 Küresel Su Kaynakları Durumu Raporu, bu bilgiyi sağlamaya yönelik kararlılığımızın bir parçasıdır. Veri paylaşımına yapılacak yatırımlar ve daha güçlü iş birliği, izleme eksikliklerini gidermek için hayati önem taşıyor. Veri olmadan kör uçuş yapma riskiyle karşı karşıyayız” değerlendirmesini yaptı.
Birleşmiş Milletler Su Ajansı’nın (UN Water) verilerine göre, dünya genelinde yaklaşık 3,6 milyar insan her yıl en az bir ay suya sınırlı erişimle yaşamak zorunda kalıyor.
Bu sayının 2050 yılına kadar 5 milyarı geçmesi öngörülüyor. Bu tablo, su ve sanitasyona ilişkin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 6’nın gerisinde kalındığını bir kez daha gözler önüne seriyor.
