ABD Merkez Bankası (Fed), gelecek hafta yapacağı para politikası toplantısına yaklaşırken, federal hükümetin kapanması nedeniyle bazı kritik ekonomik göstergelerden mahrum kalıyor.
Yine de analistler, Fed’in belirsizlik ortamında 25 baz puanlık bir faiz indirimi yapmasını bekliyor.
ABD federal hükümeti, Kongre’deki bütçe anlaşmazlığı nedeniyle 1 Ekim’den beri kapalı durumda.
Kapanmanın 25’inci gününe girilmesi, ülke ekonomisine dair önemli resmi verilerin akışını aksatıyor.
Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), haftalık işsizlik maaşı başvuruları ile 3 Ekim’de yayımlanması planlanan tarım dışı istihdam raporunu açıklayamadı.
BLS ayrıca Üretici Fiyat Endeksi verilerini yayımlamayı erteledi. Tüketici fiyatları ise dün gecikmeli olarak açıklandı.
Buna göre ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) eylül ayında aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 3 artış göstererek beklentilerin altında kaldı.
Çekirdek enflasyon da aylık yüzde 0,2, yıllık yüzde 3 ile öngörülere paralel gerçekleşti.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, verilerle ilgili olarak, enflasyonun ABD Başkanı Donald Trump’ın ekonomi politikaları sayesinde beklentilerin altında seyrettiğini vurguladı.
Leavitt, "Hükümetin kapalı kalmasını tercih eden Demokratlar, muhtemelen ekim ayı enflasyon raporunun yayınlanmamasına neden olacak ve bu da işletmeleri, piyasaları, aileleri ve Fed’i kargaşaya sürükleyecek" ifadelerini kullandı.
Alternatif Veriler Işık Tutuyor
Resmi verilerin eksikliği, yatırımcıları alternatif kaynaklara yönlendirdi.
ADP Araştırma Enstitüsü’nün özel sektör istihdam raporu ve Challenger, Gray & Christmas’ın işten çıkarmalara dair verileri, iş gücü piyasasındaki eğilimler hakkında ipucu verdi.
ADP verilerine göre eylülde özel sektör istihdamı 32 bin kişi azalarak beklentilerin gerisinde kaldı.
Challenger, Gray & Christmas raporuna göre ise ABD’de ocak-eylül döneminde işten çıkarmalar 946 bin 426’ya ulaşarak 2020’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Fed’in Bej Kitap raporları da tüketici harcamalarının son haftalarda hafif düştüğünü gösterdi.
Ağustosta yayımlanan BLS verileri, tarım dışı istihdam artışının yalnızca 22 bin kişi olduğunu ve işsizlik oranının yüzde 4,2’den yüzde 4,3’e yükseldiğini ortaya koymuştu.
Fed Yetkilileri Riskleri Değerlendiriyor
Fed Başkanı Jerome Powell, hükümet kapanması nedeniyle bazı verilerin geciktiğini, ancak eyalet düzeyindeki işsizlik başvuruları ve ADP verilerini incelediklerini söyledi.
Powell, istihdam piyasasında aşağı yönlü risklerin arttığını belirterek, bu durumun risk değerlendirmesini etkilediğini vurguladı.
Fed yetkilileri, iş gücü piyasasındaki yavaşlama ile enflasyon hedefleri arasındaki dengeyi yönetmenin kolay olmadığını belirtiyor.
Bazı yetkililer enflasyonun hâlâ yüksek olduğunu ve faiz indiriminin riskli olacağını söylerken, bazıları iş gücü piyasasındaki zayıflama nedeniyle “temkinli faiz indirimleri” yapılması gerektiğini savunuyor.
Trump tarafından Fed yönetim kurulu üyeliğine atanan Stephen Miran ise faizlerin aşırı yüksek olduğunu öne sürerek daha hızlı indirimlerin yapılmasına destek veriyor.
Fed’in Temkinli Duruşu Sürüyor
Analistler, sınırlı veri akışının Fed’in ekonomik görünümü değerlendirmesini zorlaştırdığını ifade ediyor.
28-29 Ekim’de yapılacak toplantıda Fed’in muhtemelen temkinli duruşunu sürdüreceği öngörülüyor.
Piyasa beklentileri, politika faizinin 25 baz puan indirilerek yüzde 3,75-4,00 aralığına çekileceği yönünde.
Kapanmanın uzaması durumunda Aralık toplantısı öncesi veri akışının daha kritik olacağına dikkat çekiliyor.
Oxford Economics ABD Başekonomist Yardımcısı Michael Pearce, yaptığı açıklamada, "Eylül ayında tüketici fiyatlarının beklenenden daha az artması, önümüzdeki hafta faiz indirimi için yeşil ışık yakıyor" dedi.
Pearce, enflasyonun gelecek yılın büyük bölümünde yüzde 3 civarında seyredeceğini öngörerek, piyasanın 2026 için agresif faiz indirimi beklentilerinin gerçekçi olmadığını belirtti.
Pearce, Fed’in gelecek yıl boyunca üç faiz indirimi yapmasını öngördüklerini ifade etti.
Pearce, gümrük vergilerinin manşet enflasyona 0,4 puan katkı sağladığını ve iş gücü piyasasında son haftalarda iyileşme verisi bulunmadığını söyledi.
Bu nedenle, önümüzdeki hafta faiz indiriminin neredeyse kesin göründüğünü belirtti.
American Enterprise Institute kıdemli uzmanı Steven Kamin, yıllık enflasyonun hâlâ Fed’in yüzde 2 hedefinin üzerinde olduğuna dikkati çekti.
Kamin, iş gücü talebinin zayıf olduğunu ve işsizlik oranının artmamasının sebebinin iş gücü arzının da zayıf olmasından kaynaklandığını ifade etti.
Kamin, Fed’in faiz indirimi kararını “zarar vermeme” yaklaşımıyla alacağını belirterek, "Kapanmanın sona ermesi ve verilerin yeniden yayımlanmaya başlaması durumunda Fed, Aralık ayında stratejisini yeniden değerlendirme fırsatı bulacaktır" dedi.
Fitch Ratings ABD Ekonomik Araştırmalar Başkanı Olu Sonola, son enflasyon verisinin Fed için bir rahatlama olduğunu belirterek, faiz indiriminin önünde engel oluşturmayacağını söyledi.
Sonola, Fed’in odağının artık zayıflayan iş gücü piyasasına kaydığını vurguladı.
Sonola, gelecek hafta yapılacak faiz indiriminin "sigorta" amaçlı olabileceğini ve Aralık’a kadar hükümetin yeniden açılması ile Fed’in istihdam verilerine dair net tabloya sahip olmasının beklendiğini ifade etti.
ADP ve eyalet bazlı işsizlik başvurusu verilerinin Fed’in kararında daha fazla etkili olacağına dikkat çekti.