SİBEL BAY

13 Korkusu

Tıpkı bir merdivenin altından geçmek, kara bir kediyle yol geçmek ya da aynayı kırmak gibi birçok insan 13'üncü cuma gününün kötü şans getirdiğine inanıyor. Bu geleneğin tam olarak ne zaman başladığı belirsiz olsa da, yüzyıllardır 13 sayısı etrafında olumsuz batıl inançlar dönüyor.

Batı kültürleri tarihsel olarak 12 sayısını tamlıkla ilişkilendirmiş olsa da (12 gün Noel , 12 ay ve burçlar, Herkül'ün 12 görevi , 12 Olimpus tanrısı vb.), 13'ün kötü şans işareti olarak uzun bir geçmişi vardır .

İstanbul Avcılar'da Düğün Havai Fişekleri Yangına Neden Oldu İstanbul Avcılar'da Düğün Havai Fişekleri Yangına Neden Oldu

Örneğin eski Hammurabi Kanunu'nun hukuk kuralları listesinden 13. bir kanunu çıkardığı bildirildi. Bu muhtemelen bir yazım hatası ile ilgili olmasına rağmen, batıl inançlı insanlar bu durumu 13 sayısının uzun süredir devam eden olumsuz çağrışımlarının kanıtı olarak göstermişlerdir.

Öyle ki 13 sayısından duyulan korku psikolojik bir terim bile kazandı: triskaidekafobi.

13. Cuma Neden Şanssız Olarak Görülüyor?

İncil geleneğine göre, Kutsal Perşembe günü düzenlenen Son Akşam Yemeği'ne İsa ve 12 havarisi (Bunlardan biri Yahuda ona ihanet etti) dahil olmak üzere 13 misafir katıldı. Ertesi gün ise Kutsal Cuma'ydı: İsa'nın çarmıha gerildiği gün.

Son Akşam Yemeği'ndeki oturma düzeninin, bir masada 13 misafirin bulunmasının kötü bir alamet olduğuna, özellikle de ölüme davetiye çıkardığına dair uzun süredir devam eden Hıristiyan batıl inancına yol açtığına inanılıyor.

Cuma gününün olumsuz çağrışımları daha zayıf olsa da, bazıları bunların Hıristiyan geleneğine de dayandığını öne sürüyor: Tıpkı İsa'nın bir Cuma günü çarmıha gerildiği gibi, Cuma'nın da Havva'nın Adem'e Bilgi Ağacı'ndan gelen kader elmasını verdiği gün olduğu söyleniyordu. Aynı zamanda Cuma, Kabil'in kardeşi Habil'i öldürdüğü gündü.

On Üçler Kulübü

19. yüzyılın sonlarında, Kaptan William Fowler adlı bir New Yorklu, özel bir topluluk kurarak 13 sayısını çevreleyen kalıcı damgayı ve özellikle de yemek masasında 13 misafirin bulunmamasına ilişkin yazılı olmayan kuralı ortadan kaldırmaya çalıştı ve buna On Üçler Kulübü adını verdi.

Grup, ayın 13'ünde, Fowler'ın 1863'ten 1883'e kadar sahip olduğu popüler bir barın 13 numaralı odasında düzenli olarak yemek yiyordu. 13 çeşitli akşam yemeği için oturmadan önce, üyeler bir merdivenin altından geçiyor ve bir pankart okuyordu.

Popüler Kültürde 13. Cuma

Özellikle 13'üncü Cuma efsanesinin tarihinde önemli bir dönüm noktası, 1907'de Thomas William Lawson tarafından yazılan “On Üçüncü Cuma” romanının yayımlanmasıyla yaşandı .

Kitap, tarihle ilgili batıl inançlarla oynayarak Wall Street'te kaos yaratan ve piyasada büyük bir kazanç sağlayan New York'lu bir borsacının hikayesini anlatıyordu.

1980'de gösterime giren korku filmi “Friday the 13th”, dünyayı hokey maskesi takan Jason adında bir katille tanıştırdı ve belki de popüler kültür tarihindeki meşhur batıl inançların en bilinen örneği bu film ile gösterildi.  Filmle birlikte çok sayıda çizgi romanlar, romanlar, video oyunları, ilgili ürünler ve sayısız korkunç Cadılar Bayramı kostümü üretti.

Editör: Sibel BAY