Mehmet Akif Ersoy’un kaleme aldığı, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin en önemli simgelerinden biri olan İstiklal Marşı, 103 yıl önce kabul edildi.
’10 Günde Yazıldı’
Dönemin Maarif Vekaleti ( Milli Eğitim Bakanlığı), yapılan İstiklal Savaşı’nın anlamını belirtecek ve yeni kurulan bu devletin bağımsızlığının sembolü olacak milli bir marş için, 1921 yılının başında bir yarışma açmış ve 500 Türk lirası ödül koymuştur.
Açılan bu yarışmaya 724 şiir katılmış, ancak gönderilen hiçbir eser başarılı bulunmamıştır. Mehmet Akif Bey ise yarışmaya ödül konduğu için katılmamıştır. Ancak Maarif Vekili Hamdullah Suphi Bey, Mehmet Akif Bey’e yazdığı bir mektupla yarışmaya katılmasını istemiştir. İstiklal Marşı için bir yarışma ve ödül olması fikrinde hoşnut olmayan Mehmet Akif’i, o dönem dostu olan Karesi Milletvekili Hasan Basri (Çantay) Bey ikna etmiştir. Hasan Basri Bey, yarışma koşullarının Mehmet Akif Bey'in istediği gibi olacağını, ikramiyeyi ise bir hayır kurumuna bağışlayacağını söyleyince Mehmet Akif Bey bu teklifi kabul etmiştir. Mehmet Akif Bey Ankara’ya geldikten sonra Tacettin Dergâhı’nda ikamet etmiş, herkesin büyük bir sabırsızlıkla beklediği şiiri 10 günde yazmıştır.
‘Mehmet Akif’in Şiiri Kabul Edildi’
1 Mart 1921 günü başkanlığını Mustafa Kemal Paşa’nın yaptığı Meclis görüşmelerinde Hamdullah Suphi Bey kürsüye İstiklâl Marşı’nı okumak için çıkmıştır. Mehmet Akif’in ödül nedeniyle yarışmaya katılmadığını ancak görüşmelerin sonucunda kendisini ikna ettiklerini aktaran Hamdullah Suphi Bey, elemelerden kalan son altı şiirle birlikte Mehmet Akif’in şiirini Meclis’in seçimine sunduklarını ifade etmiş ve ardından, İstiklâl Marşı’nı kürsüden okumuştur.
Mehmet Akif’in yazdığı şiir, 12 Mart 1921 tarihinde Meclis’te coşkulu gösterilerle İstiklal Marşı olarak kabul edilmiştir. İstiklâl Marşının kabulünden sonra konu haber olarak, gazete ve dergilerde geniş yer bulmuştur. Mehmet Akif, kazandığı 500 liralık ödülü de yoksul kadın ve çocuklara iş eğitimi veren Darülmesai’ye bağışlamıştır.
‘Toplam 79 Beste Yarışmaya Katıldı’
12 Mart 1921 tarihinde kabul edilen İstiklâl Marşı için beste yarışması açılması talep edilmiş ve ardından 17 Mart 1921 tarihinde Hâkimiyet-i Milliye gazetesine ilan verilmiştir. Marşın bestelenmesi aşamasında ilk önce 24 eser kabul edilmiş ancak seçim yapılamamıştır. Daha sonra 12 Şubat 1923 tarihinde İstanbul Maarif Müdürlüğü tarafından açılan ikinci bir yarışmaya 55 eser katılmıştır. Bu kez Ali Rifat (Çağatay) Bey’in bestesi içlerinde en iyi olarak seçilmiş ve kesin karara bağlanmayarak tavsiye niteliğinde uygun görülmüştür. Bu beste 1930 yılına kadar çalınsa da İstiklal Marşı’nın günümüzdeki bestesi, 1930 yılında Cumhurbaşkanlığı Orkestrası Şefi Zeki Üngör tarafından yapılmıştır. Marşın düzenlemesini ise Edgar Manas, bando düzenlemesini de İhsan Servet Künçer yapmıştır.
Günümüzde İstiklal Marşı, protokol gereği, sadece ilk iki dörtlük beste eşliğinde söyleniyor.
