Küresel piyasalar, ABD’de başta Nvidia olmak üzere teknoloji şirketlerinin bilanço açıklamalarının yaklaşması nedeniyle haftaya temkinli bir başlangıç yaparken, Asya’da artan jeopolitik gerginlikler risk iştahını baskılamaya devam ediyor.
Geçtiğimiz hafta ABD federal hükümetinin 43 günlük kapanmanın ardından yeniden faaliyete geçmesi küresel risk algısını güçlendirirken, ABD Merkez Bankası (Fed) üyelerinin faiz indirimlerine ilişkin “ölçülü” mesajları bu iyimserliği sınırladı.
Bu gelişmeler doğrultusunda para piyasalarında Fed’in aralık ayında faiz indirme ihtimali yüzde 67’den yüzde 45’e geriledi.
Analistler, bu hafta yayımlanacak FOMC toplantı tutanaklarının faiz indirimi beklentilerinin geleceğine ışık tutacağını belirtiyor.
Hükümetin kapanması nedeniyle aksayan ekonomik verilerin yayımlanacağı tarihler de yatırımcılar tarafından dikkatle izleniyor.
ABD Çalışma Bakanı Lori Chavez-DeRemer, ekim ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi’nin tam olarak derlenemediğini belirterek TÜFE açıklamaları konusunda emin olmadıklarını ifade etti.
Çalışma İstatistikleri Bürosu ise eylül ayı istihdam raporunun 20 Kasım’da yayımlanacağını duyurdu.
Nvidia dahil büyük teknoloji şirketlerinin bilançoları ile ABD istihdam verilerinin piyasalarda yön belirleyici olması bekleniyor.
Fed tarafında faiz indirimi tartışmaları sürerken, yetkililerin yorumları yatırımcı odağındaki yerini koruyor.
Kansas City Fed Başkanı Jeffrey Schmid, ek faiz indirimlerine karşı olduğunu yinelerken; Dallas Fed Başkanı Lorie Logan ise aralık toplantısında yeni bir indirim kararını desteklemenin “zor” olacağını söyledi.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Stephen Miran ise mevcut verilerin faiz indirimini desteklediğini savundu.
Ticaret cephesinde ABD’nin İsviçre’ye uyguladığı gümrük vergilerini yüzde 39’dan yüzde 15’e indireceği açıklandı.
ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer, iki ülkenin temelde anlaşmaya vardığını belirterek, "İsviçre, ilaç, altın eritme ve demir yolu ekipmanları gibi birçok üretimini ABD'ye taşıyacak" dedi.
Ayrıca 13 Kasım’dan itibaren bazı tarımsal ürünlerin karşılıklı tarifelerden muaf tutulacağı duyuruldu.
Sığır eti, hindistancevizi, avokado, muz, kahve ve domates muafiyet kapsamındaki ürünler arasında yer aldı.
Bu ortamda ABD 10 yıllık tahvil getirisi yüzde 4,14 seviyesinde seyrederken, dolar endeksi yüzde 0,1 artışla 99,4 puana yükseldi.
Altının ons fiyatı yüzde 0,3 düşüşle 4 bin 75 dolar seviyesine gerilerken, Brent petrolün varili yüzde 0,7 kayıpla 63,5 dolara indi.
Son üç haftadır değer kaybeden Bitcoin 93 bin dolara kadar çekildikten sonra, şu an önceki kapanışa göre yüzde 1,16 artışla 95 bin 117 dolardan işlem görüyor.
New York borsasında cuma günü karışık bir görünüm hakimdi. Dow Jones endeksi yüzde 0,65 ve S&P 500 yüzde 0,05 gerilerken Nasdaq yüzde 0,13 değer kazandı. ABD endeks vadeli işlemleri ise haftaya yükselişle başladı.
Avrupa Borsalarında Negatif Görünüm
Avrupa’da endeksler, Fed’in aralık ayına ilişkin faiz indirim beklentilerinin zayıflaması ve teknoloji hisselerindeki yüksek değerleme endişelerinin artmasıyla cuma gününü düşüşle kapattı.
Açıklanan son verilere göre Avro Bölgesi GSYH’si çeyreklik bazda yüzde 0,2 artarak beklentileri karşılarken, yıllık yüzde 1,4’lük büyüme tahminlerin hafif üzerinde gerçekleşti.
FTSE 100 yüzde 1,11, İtalya FTSE MIB 30 yüzde 1,7, CAC 40 yüzde 0,76 ve DAX 40 yüzde 0,69 düşerken, Avrupa vadeli endeksleri güne satıcılı başladı.
Asya Borsaları Japonya-Çin Gerilimiyle Baskılandı
Asya piyasalarında Güney Kore dışında satış ağırlıklı bir seyir öne çıkıyor. Japonya Başbakanı Takaiçi Sanae’nin Tayvan Boğazı’na yönelik olası askeri hamlenin Japonya için “varlığını tehdit eden durum” olacağını söylemesi bölgedeki tansiyonu artırdı.
Çin Dışişleri Bakanlığı, açıklamaya tepki göstererek Japonya’nın Pekin Büyükelçisi Kenji Kanasugi’ye protesto notası iletti.
Açıklamalar sonrası ortaya çıkan diplomatik gerilimde henüz bir yumuşama işareti yok.
Tokyo-Pekin hattında artan gerginlik Çin’in Japonya’da eğitim alacak öğrencileri risk konusunda uyarmasıyla daha görünür hale geldi.
Öte yandan dört Çin Sahil Güvenlik gemisi pazar sabahı tartışmalı sulardan geçerek bölgeden ayrıldı.
Jeopolitik risklerin yükseldiği ortamda Japonya’da perakende ve turizm hisselerinde baskı dikkat çekti.
Açıklanan verilere göre ülkenin GSYH’si üçüncü çeyrekte yıllık bazda yüzde 1,8 daraldı.
Analistler daralmanın ABD’nin uyguladığı gümrük vergilerinin ihracat üzerindeki etkisinden kaynaklandığını belirtiyor.
ABD’nin Japonya’ya tarifeleri eylülde yüzde 15’e düşürdüğü hatırlatılırken, bu nedenle dördüncü çeyrek performansının toparlanabileceği yorumları yapılıyor.
BoJ yetkililerinin büyüme verisi sonrası açıklamaları izlenecek.
Güney Kore’de Samsung ve Hyundai başta olmak üzere büyük şirketler yerli yatırım planlarını paylaşırken, Samsung’un yalnızca beş yıllık süreçte 310 milyar dolarlık yatırım taahhüdü öne çıktı.
Güney Kore borsası pozitif ayrışırken Samsung hisseleri yüzde 3’ün üzerinde değer kazandı.
Bölge kapanışına doğru Nikkei 225 yüzde 0,3, Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4, Hang Seng yüzde 0,7 gerilerken; Kospi yüzde 1,8 yükseldi.
Yurt İçinde VİOP Yükselişle Kapandı
Cuma günü satıcılı hareket eden Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi günü yüzde 0,59 kayıpla 10.565,74 puanda tamamladı.
VİOP’ta BIST 30 aralık vadeli kontratlar ise akşam seansında yüzde 0,3 yükseldi.
Dolar/TL kuru haftayı 42,2446 seviyesinde yatay tamamlamasının ardından bugün bankalararası piyasada yüzde 0,2 artışla 42,3320’den işlem görüyor.
Analistler, yurt içinde özel sektörün yurt dışı kredi borcu ve bütçe dengesinin, yurt dışında ise New York Fed imalat endeksinin izleneceğini aktarırken; teknik açıdan BIST 100’de 10.450 ve 10.350 puanın destek, 10.650 ve 10.750 puanın direnç konumunda olduğunu belirtiyor.