Doğumdan sonraki ilk 10 gün içinde ortaya çıkan ve halk arasında “albastı” olarak da bilinen lohusalık humması, enfeksiyona bağlı gelişen ciddi bir sağlık sorunudur. Eskiden gizemli ve doğaüstü nedenlerle açıklanmaya çalışılan bu durum, günümüzde tıbbî olarak tanımlanmış ve kontrol altına alınabilir bir hastalık haline gelmiştir.
Neden Olur?
Lohusalık humması; rahim içi, doğum kanalı, idrar yolları ya da sezaryen kesi bölgesinde enfeksiyon gelişmesi sonucu ortaya çıkar. Nedeni genellikle doğum sırasında yeterli hijyen sağlanamaması, rahimde zar veya plasenta kalıntısı kalması ya da annenin bağışıklık sisteminin zayıf olmasıdır. Steril olmayan doğum müdahaleleri ve sık vajinal muayeneler riski artırabilir.
Belirtileri Nelerdir?
Hastalık genellikle doğumu takip eden ilk günlerde belirti vermeye başlar. En sık görülen belirtiler şunlardır:
-
38°C'nin üzerinde yüksek ateş
-
Üşüme, titreme
-
Alt karın bölgesinde ağrı
-
Kötü kokulu vajinal akıntı
-
Halsizlik, yorgunluk
-
Nabız ve solunum hızında artış
-
Kusma, iştahsızlık
-
Ciltte solukluk ve soğuk terleme
Belirtiler hızla ağırlaşabilir ve tedavi edilmezse sepsis (kan zehirlenmesi) gibi hayati riskler ortaya çıkabilir.
Tedavisi Nasıl Yapılır?
Lohusalık humması, zaman kaybetmeden müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Tedavide genellikle aşağıdaki yöntemler uygulanır:
Antibiyotik Tedavisi: Damardan geniş spektrumlu antibiyotik verilir. Gerekirse, enfeksiyon etkenine uygun antibiyotikle değiştirilir.
Sıvı Desteği: Dehidrasyonu önlemek için damar yoluyla sıvı ve elektrolit takviyesi yapılır.
Ateş ve Ağrı Kontrolü: Yüksek ateş ve ağrıya karşı ilaç tedavisi uygulanır.
Enfekte Doku Temizliği: Rahim içinde enfekte kalıntı varsa kürtaj benzeri işlemler yapılabilir.
İyileşme genellikle 5-7 gün içinde başlasa da, tam toparlanma birkaç haftayı bulabilir.
Albastı ve Lohusalık Humması Arasındaki Fark
Albastı, geleneksel inanışlarda doğum sonrası annenin psikolojik veya fiziksel olarak kötüleşmesini açıklamak için kullanılan kültürel bir ifadedir. Lohusalık humması ise tıbben tanımlanmış, nedenleri ve tedavisi bilinen ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır. Geçmişte tıbbî bilgi eksikliğinden dolayı bu ikisi aynı şey gibi değerlendirilmiş; ancak günümüzde bilimsel ayrım net bir şekilde yapılmaktadır.