Marmara Denizi'nde yeniden ortaya çıkan müsilaj, yalnızca çevre sağlığını değil, deniz taşımacılığını da ciddi biçimde tehdit ediyor. Deniz suyunu motor soğutma sistemlerinde kullanan gemiler, müsilaj nedeniyle sistem arızaları ve güvenlik riskleriyle karşı karşıya kalıyor.
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Kılıç, müsilajın gemi motor sistemlerine etkilerine dikkat çekti. Kılıç, gemi makinelerinin denizden alınan suyla soğutulduğunu belirterek şu bilgileri verdi:
“Denizden çekilen su, önce filtrelerden sonra da ısı eşanjörlerinden geçer. Ancak müsilaj bu filtreleri ve eşanjörleri tıkayarak soğutma sisteminde arızalara neden olur. Bu da motor performansında düşüşe, hatta makinenin durmasına yol açabilir.”
Prof. Dr. Kılıç, özellikle İstanbul ve Çanakkale boğaz geçişleri ile liman sahalarında yaşanabilecek motor arızalarının büyük kazalara neden olabileceği uyarısında bulundu. Römorkör desteğine rağmen, makinesi duran binlerce tonluk bir geminin kontrolünün sağlanmasının oldukça güç olduğuna dikkat çekerek, “Geminin seyir halinde motorunun durması durumunda halatlar kopabilir, gemi rotasından saparak karaya oturabilir veya çarpışmalar yaşanabilir. Bu senaryolar daha önce birçok kez gerçekleşti.” dedi.
Kılıç ayrıca, motorların yeterince soğutulamaması halinde emilen hava içindeki oksijen oranının da düştüğünü ve bu durumun motor verimliliğini ciddi oranda etkilediğini vurguladı.
“Marmara Adeta Atık Çukuru Gibi Kullanılıyor”
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı ise müsilajın temel nedeninin insan kaynaklı çevre kirliliği olduğunu belirtti. Marmara Denizi’nin uzun süredir düzensiz ve denetimsiz biçimde kirletildiğini vurgulayan Sarı, şu ifadeleri kullandı:
“Evsel, endüstriyel ve tarımsal atıklar yeterli arıtılmadan Marmara Denizi’ne boşaltılıyor. Yanlış kıyı kullanımı, aşırı balıkçılık, deniz dibi tarama faaliyetlerinin ardından çıkan çamurun tekrar denize verilmesi gibi uygulamalar müsilajın yeniden oluşmasına zemin hazırlıyor.”
Sarı, Türk boğazlarının aynı zamanda yoğun deniz trafiğine sahip önemli uluslararası ticaret yolları olduğunun altını çizerek, müsilajın deniz taşımacılığı üzerinde ekonomik baskılar oluşturduğunu da ifade etti:
“Müsilaj, gemi boyalarını tahrip ediyor, sürtünmeyi artırarak yakıt tüketimini yükseltiyor, bakım maliyetlerini artırıyor ve hız kaybına neden oluyor. Bu durum sigorta primlerinin artmasına ve lojistikte maliyetlerin yükselmesine yol açıyor.”
Son olarak, müsilajla etkin mücadele için bilimsel yaklaşım ve sürdürülebilir çevre politikalarının bir an önce devreye alınması gerektiğini vurgulayan Sarı, aksi halde müsilajın Marmara için kalıcı bir sorun haline geleceği uyarısında bulundu.
