HASAN GÖKHAN GÖKTÜRK
Dilimizdeki kimi kelimelerin genellikle yanlış kullanıldığını, yanlış yazıldığını görmekteyiz. Mekanizma kelimesi de sıklıkla mekânizma şeklinde yazılmaktadır. Peki, Türk Dil Kurumu (TDK), kelimenin doğru yazılışı olarak hangisini önermektedir?
Türk Dil Kurumu güncel sözlüğüne göre mekanizma kelimesinin anlamları:
- Düzenek.
TDK’nin mekanizma kelimesinin cümle içinde kullanımına verdiği örnek:
"Mekanizmanın ipi ya şu yana ya bu yana ağdıracak." (Adalet Ağaoğlu)
- Organların işleyiş biçimi:
TDK’nin mekanizma kelimesinin cümle içinde kullanımına verdiği örnek:
"Akıl, henüz insan mekanizmasındaki tam yerini bulmamıştır." (Falih Rıfkı Atay)
- Ateşli silahların işlemesini sağlayan mekanik bölüm.
- Oluş, ortaya çıkış, işleyiş:
TDK’nin mekanizma kelimesinin cümle içinde kullanımına verdiği örnek:
"Oyunların mekanizmasını sezince tekdüzeleşiyor birden dünya." (Haldun Taner)
Mekanizma kelimesi eğer yukarıdaki anlamlardan birini karşılamak maksadıyla kullanılacaksa doğru yazılışının mekanizma şeklinde olması gerekmektedir. Mekânizma şeklinde kullanılması ise doğru değil, yanlış olacaktır.
Not: Türk Dil Kurumu, zaman zaman kelimelerin ve noktalama işaretlerinin yazılışında, kullanımında değişikliğe gidebilmektedir. İçeriğimizi güncel TDK yazım kılavuzunu referans alarak hazırladık.