HASAN GÖKHAN GÖKTÜRK
Dilimizdeki kimi kelimelerin genellikle yanlış kullanıldığını, yanlış yazıldığını görmekteyiz. Mozaik kelimesi de sıklıkla mozayik şeklinde yazılmaktadır. Peki, Türk Dil Kurumu (TDK), kelimenin doğru yazılışı olarak hangisini önermektedir?
Türk Dil Kurumu güncel sözlüğüne göre mozaik kelimesinin anlamları:
- Türlü renklerde, küçük küp biçiminde mermer, taş veya pişmiş toprak parçalarının yan yana getirilmesiyle yapılan resim ve bezeme işi.
- Bu iş için kullanılan mermer parçaları:
TDK’nin mozaik kelimesinin cümle içinde kullanımına verdiği örnek:
"Mozaikten tapınaklar yapar, tunçtan kaleler, fil dişinden tahtlar kurarmışsın." (Refik Halit Karay)
- Tatlı bisküvi parçalarıyla yapılan kakaolu pasta.
- İnce kum, çimento ve küçük mermer parçalarından oluşan karışımla döşeme sıvası.
- Bu sıvayla yapılan (döşeme, merdiven vb.).
- Değişik dillere ve kültürlere sahip insan topluluğu:
TDK’nin mozaik kelimesinin cümle içinde kullanımına verdiği örnek:
"Adları bize kadar gelenlerin bünyelerine dikkat edilirse gerçekten acayip bir mozaik elde edilir." (Ahmet Hamdi Tanpınar)
Mozaik kelimesi eğer yukarıdaki anlamlardan birini karşılamak maksadıyla kullanılacaksa doğru yazılışının mozaik şeklinde olması gerekmektedir. Mozayik şeklinde kullanılması ise doğru değil, yanlış olacaktır.
Not: Türk Dil Kurumu, zaman zaman kelimelerin ve noktalama işaretlerinin yazılışında, kullanımında değişikliğe gidebilmektedir. İçeriğimizi güncel TDK yazım kılavuzunu referans alarak hazırladık.