Ramazan ayı, sadece ibadet açısından değil, sağlıklı beslenme ve dengeli bir yaşam açısından da dikkat edilmesi gereken bir dönemdir. Oruç süresince vücudun ihtiyaç duyduğu besinleri doğru zamanda ve yeterli miktarda almak, uzun saatler boyunca açlık ve susuzlukla mücadele ederken sağlığın korunmasını sağlar. Ancak birçok kişi, yanlış beslenme alışkanlıkları ve sağlıksız yaşam tarzı nedeniyle Ramazan ayında çeşitli sağlık problemleri yaşayabilir.
Oruç tutarken yapılan en büyük hatalardan biri, sahura kalkmadan oruç tutmak ya da sahurda yanlış besinler tüketmektir. Bunun yanında, iftarda hızlı ve aşırı yemek yemek, yeterince su içmemek ve hareketi tamamen bırakmak gibi alışkanlıklar da Ramazan boyunca sağlık problemlerine yol açabilir. Bu yüzden, oruç süresince dikkat edilmesi gereken bazı temel noktalar vardır.
Ramazan ayını sağlıklı ve dinç bir şekilde geçirebilmek için beslenme düzenine ve yaşam alışkanlıklarına özen göstermek gerekir.
Sahura Mutlaka Kalkılmalı ve Dengeli Beslenilmelidir
Birçok kişi, gece geç saatlerde yemek yiyerek veya iftarda fazla tüketerek sahura kalkmamayı tercih edebiliyor. Ancak sahur öğünü, gün boyu sürecek açlık sürecini daha sağlıklı ve dayanılır hale getirmek için oldukça önemlidir. Sahura kalkmamak, kan şekerinin hızlı düşmesine ve gün içinde halsizlik, baş dönmesi, dikkat eksikliği gibi sorunlara yol açabilir.
Sahurda mutlaka protein, sağlıklı yağlar ve lif açısından zengin besinler tüketilmelidir. Yumurta, yoğurt, tam tahıllı ekmekler, peynir, zeytin, ceviz, badem ve bol su tüketimi gün boyunca daha enerjik hissetmeye yardımcı olur. Ancak aşırı tuzlu, baharatlı ve yağlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Ayrıca şeker içeriği yüksek gıdalar da kan şekerini hızlı yükseltip düşüreceği için daha çabuk acıkmaya neden olabilir.
Sahurdan Hemen Sonra Uyumamak Gerekir
Sahurdan hemen sonra yatmak, mide rahatsızlıklarına neden olabilir. Özellikle reflü, mide yanması, hazımsızlık gibi problemler sahur sonrası uyunduğunda daha sık görülmektedir. Uzmanlar, sahurdan sonra en az 30-60 dakika bekleyip, hafif bir yürüyüş yapmak veya oturur pozisyonda kalmak gerektiğini öneriyor. Eğer uyumak gerekiyorsa, başın bir miktar yüksek tutulması mide rahatsızlıklarını önleyebilir.
İftarda Ani ve Aşırı Yemekten Kaçınılmalıdır
Uzun süre aç kalan vücut, iftar saatinde hızlı ve aşırı yemek tüketildiğinde sindirim problemleri yaşayabilir. İftarı hafif bir şekilde açmak, mideye yük binmesini engelleyerek daha rahat bir sindirim süreci sağlar. Geleneksel olarak oruç açarken hurma ve su tüketmek, kan şekerinin dengeli bir şekilde yükselmesine yardımcı olur. Ardından, çorba gibi hafif ve besleyici gıdalar tüketerek mideyi yavaşça hazırlamak gerekir.
Ana yemek tüketirken ise porsiyon kontrolüne dikkat edilmeli, aşırı yağlı ve kızartılmış yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Ayrıca iftar sırasında çok hızlı yemek yerine, lokmaları iyice çiğneyerek tüketmek sindirimi kolaylaştırır ve mide rahatsızlıklarının önüne geçer.
Su Tüketimi İhmal Edilmemelidir
Ramazan ayı boyunca susuz kalmak, baş ağrısı, halsizlik, cilt kuruluğu ve sindirim problemleri gibi birçok sağlık sorununa yol açabilir. Bu nedenle iftar ile sahur arasında yeterli miktarda su tüketmek büyük önem taşır. Günlük su ihtiyacı kişiye göre değişse de, en az 2-2,5 litre su içmek gerekir.
Çay, kahve, meşrubat gibi içecekler suyun yerini tutmaz ve fazla tüketildiğinde vücuttan su atılmasına neden olabilir. Özellikle kafein içeren içecekler, idrar söktürücü özellikleri nedeniyle daha fazla sıvı kaybına yol açabilir. Bu yüzden Ramazan ayında çay ve kahve tüketimi sınırlı tutulmalı, ana sıvı kaynağı olarak su tercih edilmelidir.
Aşırı Karbonhidrat ve Yağ Tüketiminden Kaçınılmalıdır
Ramazan ayında beslenme düzeninin değişmesi, karbonhidrat ağırlıklı besinlere yönelme eğilimini artırır. Özellikle ekmek, makarna, pilav gibi rafine karbonhidratlar fazla tüketildiğinde hızlı kilo alımına ve kan şekeri dalgalanmalarına neden olabilir.
Bunun yerine, protein açısından zengin besinler (yumurta, et, balık, yoğurt, peynir) ve lifli gıdalar (sebzeler, kurubaklagiller, tam tahıllar) tüketmek daha sağlıklı bir seçim olacaktır. Ayrıca kızartma ve aşırı yağlı yiyecekler yerine, fırında veya ızgara yöntemleriyle pişirilen yemekler tercih edilmelidir.
Hareketsizlikten Kaçınılmalı ve Hafif Egzersizler Yapılmalıdır
Ramazan ayı boyunca birçok kişi, aç kalma süresince enerji kaybı yaşamamak için fiziksel aktivitelerini azaltır. Ancak tamamen hareketsiz kalmak, metabolizmanın yavaşlamasına ve kilo alımına neden olabilir.
İftardan sonra hafif yürüyüşler yapmak, kas kaybını önleyerek sindirimi kolaylaştırır ve vücudun daha dinç olmasını sağlar. Aşırı yorucu egzersizlerden kaçınılmalı ve daha hafif aktiviteler tercih edilmelidir.
Uyku Düzeni Korunmalıdır
Ramazan ayında sahura kalkmak ve iftar saatlerinin değişmesi nedeniyle uyku düzeninde bozulmalar yaşanabilir. Kalitesiz ve düzensiz uyku, bağışıklık sistemini zayıflatabilir ve gün içinde daha fazla yorgun hissetmeye neden olabilir.
Bu nedenle, mümkün olduğunca düzenli uyumak ve günlük uyku süresini korumak önemlidir. Sahurdan sonra hemen uyumak yerine bir süre dinlenmek, uyku kalitesini artırabilir.
