Kozmetik ürünlerin etiketlerinde sıkça karşılaşılan paraben maddesi, özellikle son yıllarda kullanıcıların dikkatini çekmeye başladı.
Paraben, kişisel bakım ve kozmetik sektöründe yaygın olarak kullanılan bir koruyucu maddedir. Kimyasal yapıya sahip bu madde; şampuan, krem, nemlendirici, losyon, diş macunu gibi birçok üründe mikrobiyal oluşumları önlemek amacıyla tercih edilmektedir. Ürünlerin raf ömrünü uzatan paraben, mantar ve bakteri oluşumunu kimyasal olarak engelleyici özelliğiyle bilinir.
Parabenin Sağlık Üzerindeki Etkileri Gündemde
Parabenin vücut üzerindeki etkileri çeşitli araştırmalara konu olmuştur. Özellikle cilde temas ettiğinde, hormon sistemini etkileyerek östrojen benzeri bir etki gösterdiği belirlenmiştir. Bu durumun, meme kanseri riskini artırabileceği yönünde bilimsel bulgular da mevcuttur. Kanserli dokular üzerinde yapılan incelemelerde parabene rastlanması, bu kimyasalın zararlı etkileri konusunda dikkat çekmektedir. Uzmanlar, koltuk altına uygulanan ve paraben içeren deodorantların bu riski tetikleyebileceğini ifade etmektedir. Aynı zamanda hamile kadınlar üzerinde yapılan analizlerde, bu kimyasalın anne sütü, idrar ve kan gibi biyolojik sıvılarda da tespit edildiği belirtilmiştir.
Paraben Hangi Ürünlerde Bulunur?
Paraben içeren ürünleri tanımak isteyen tüketiciler, içerik kısmında yer alan bazı ifadelere dikkat etmelidir. Ethylparaben, propylparaben, methylparaben, butylparaben ve isobutylparaben gibi maddeler, paraben türevleri arasında yer almaktadır. Bu kimyasal, cilt bakımından kozmetik ürünlerine, gıda sektöründen ilaçlara kadar oldukça geniş bir kullanım alanına sahiptir.
1950’li yıllardan bu yana parabenler, ürünlerin raf ömrünü artırmak amacıyla yaygın şekilde kullanılmaktadır. Her ne kadar bazı üretici firmalar bu maddenin zararsız olduğunu savunsa da, son yıllarda pek çok marka paraben içermeyen ürünleri tercih etmeye başlamıştır. Bu noktada tüketicilerin bilinçli hareket etmesi ve ürün seçimlerini dikkatle yapması önerilmektedir.
Parabenin Cilt Üzerindeki Olası Yan Etkileri
Paraben içeren ürünlerin bazı cilt problemlerine yol açabileceği bilinmektedir. Hassas ciltlerde tahriş, kızarıklık ve egzama gibi alerjik tepkilere neden olabilmektedir. Ayrıca, parabenin UV ışınlarına karşı ciltteki koruyucu bariyeri zayıflatarak cilt kanseri riskini artırabileceği düşünülmektedir. Dolayısıyla, cilt ürünlerini kullanmadan önce içerik etiketlerinin dikkatle incelenmesi önemlidir. Parabenin yoğun kullanıldığı alanlar arasında kozmetik, gıda ve ilaç sektörü öne çıkmaktadır.
Paraben En Çok Nerelerde Kullanılıyor?
Paraben; sodyum benzoat, metil, etil, propil ve butil gibi farklı formlarda karşımıza çıkmaktadır. Bu maddeler, başta kozmetik ve gıda sektörü olmak üzere birçok alanda koruyucu olarak kullanılmaktadır. Özellikle şampuan, oje, ruj, göz farı gibi kozmetik ürünler, bu kimyasalı içerebilir. Gıda sektöründe ise reçel, marmelat, sos, mayonez, ketçap, meyve suyu ve dondurulmuş ürünlerde yer alabilir. İlaç sanayisinde ise merhem, damla, losyon, şurup gibi ürünlerde paraben yaygın olarak kullanılır.
Parabene karşı hassasiyeti olan kişilerde; kaşıntı, kızarıklık, şişlik, ağrı ve ciltte renk değişimi gibi belirtiler görülebilir. Bu tür etkiler yaşayan kullanıcıların bir dermatoloğa başvurmaları ve ürün tercihlerini doktor tavsiyesiyle yapmaları tavsiye edilir.