Robert Bereny, Budapeşte’de doğup Paris’te eğitim aldı, Fauve ve Czanne etkisiyle Macar modernizmini şekillendirdi.
Kübizm ve dışavurumculukla zenginleştirdiği eserleri, poster ve resimlerinde mizah ve şıklığı birleştiriyor. Sanatı hala çağdaş Macar sanatının parlayan yıldızı olarak görülüyor.
Gençlik ve Eğitim
1887’de Budapeşte’de doğan Bereny, 1904’te Tivadar Zemplenyi Dekoratif Sanatlar Okulu’nda sanat yolculuğuna başladı.
Ertesi yıl Paris’e taşınarak Julian Akademisi’nde eğitim aldı. Orada Matisse, Cezanne ve Fauvistlerin renk oyunlarıyla büyülendi. Paris’te açtığı sergilerle erken yaşta dikkat çekti.
Avangard ve Sekizler
Bereny, Macaristan’a döndüğünde Nyolcak (Sekizler) grubuna katıldı. Fovizmden dışavurumculuğa, kübizme kadar uzanan bir üslup geliştirdi.
Modernizmin tartışmalı olduğu dönemde sergiler açtı, eleştirmenler hem şaşırdı hem övgüyle bahsetti.
Poster ve Grafik Sanatı
Bereny sadece ressam değildi, afiş ve grafik tasarımda da ustaydı. En ünlü posterlerinden ‘Silahlara! Silahlara!’ propaganda tarihinin unutulmaz örneklerinden biri oldu. Basit formlar, canlı renkler ve mizahi dokunuşlarla eserlerini hatırlanır kıldı.
Yıllar, Göç ve Akademi
1919’da kısa süreli Macaristan Demokratik Cumhuriyeti’nde Sanat Rehberi’nin resim bölümünü yönetti.
Rejimin yıkılmasıyla Berlin’e göç etti, Bauhaus etkisiyle modernist çizgisini güçlendirdi. Budapeşte’ye döndükten sonra poster ve grafik tasarımlarında öncü oldu, akademide öğrencilerini yetiştirdi.
Kayıp Tablo ve Yeniden Keşif
Bereny’nin 1928 tarihli ‘Siyah Vazolu Uyuyan Kadın’ tablosu, 80 yıl boyunca kayıptı. 2009’da sanat tarihçisi Gergely Barki, Stuart Little filminde tesadüfen fark etti ve tablonun izini sürdü.
2014’te açık artırmada 285.700 dolara satıldı. Bir tablo, bir film ve sanat dedektifliği…
Siyah Vazolu Uyuyan Kadın tablosu ile ilgili ayrıntılı bilgi almak için ‘Siyah Vazo ile Uyuyan Kadın Tablosu: Kayıp Tablo Yıllar Sonra Bulundu’ başlıklı haberimize göz atabilirsiniz.
Robert Bereny, sadece bir ressam değil, Macar modernizminin yaşayan bir hikayesi. Kimi zaman tartışmalı, kimi zaman mizahi, her zaman çağını yansıtan eserleriyle günümüzde de sanatseverlerin ilgisini çekmeye devam ediyor.
