İster fiziksel mağazalarda ister dijital platformlarda alışveriş yapın, ürün fiyatlarının çoğunun 9 veya 99 ile bittiğini fark edersiniz. Bu durum, bir asırdan uzun süredir uygulanan ve satışları artırmayı hedefleyen sol basamak etkisi adlı bir stratejinin sonucudur.
Psikolojik Fiyatlandırma Nedir?
Psikolojik fiyatlandırma, ürün fiyatlarının belirli bir şekilde ayarlanarak tüketicinin ürünü daha cazip veya uygun fiyatlı görmesini sağlayan bir stratejidir. Özellikle perakende sektöründe yaygın olarak uygulanır ve küçük değişikliklerle büyük etkiler yaratır.
Örneğin, bir ürünün eski fiyatının yanına yazılması, indirim algısını güçlendirir. “Eskiden 100 TL idi, şimdi 70 TL” ifadesi, tüketicinin ürünü daha cazip bulmasını sağlar ve indirimden yararlanma isteğini artırır.
Benzer şekilde “Bir alana bir bedava” veya “Ücretsiz kargo” gibi teklifler de psikolojik fiyatlandırmaya örnek teşkil eder. Küçük yüzdelik indirimler yerine belirli bir miktarın öne çıkarılması, tüketici üzerinde daha ikna edici bir etki bırakır. Örneğin, “30 TL indirim” ifadesi bazı kişiler için “%20 indirim” ifadesinden daha çekici olabilir.
Sol Basamak Etkisi Nedir?
Sol basamak etkisi, fiyatların neden çoğunlukla 9 veya 99 ile bittiğini açıklayan psikolojik bir olgudur. Örneğin, bir ürün 10 TL yerine 9,99 TL olarak fiyatlandırıldığında, insanlar bunu genellikle “10 TL” yerine “9 TL” olarak algılar. Aradaki fark sadece bir kuruş olsa da ürün daha uygun fiyatlıymış gibi görünür.
Sol Basamak ve Çapa Etkisi
Sol basamak etkisi, insanların sayıları soldan sağa okuma eğilimiyle ilişkilidir. Tüketiciler, hızlı değerlendirmeler sırasında en soldaki rakama öncelik verir ve fiyatı daha düşük algılar.
Bu durum, çapa etkisi ile bağlantılıdır. İlk gördüğümüz rakam, sonraki değerlendirmelerimizi şekillendirir. Örneğin, $3,99 olarak fiyatlandırılan bir ürün, çoğu kişi tarafından $3 gibi algılanabilir.
Küsuratlı Fiyatlandırmanın Tarihi
Fiyatların küsuratlı olarak belirlenmesi, özellikle nakit ödemelerin yaygın olduğu dönemlerde ortaya çıkmıştır. Örneğin, bir ürün 1,00 TL yerine 0,99 TL olarak fiyatlandırıldığında, kasadaki işlemler daha dikkatli yürütülür ve hileli uygulamalar azalır.
Ayrıca küsuratlı fiyatlandırma, rakip mağazalara göre küçük bir farkla daha ucuz görünme avantajı sağlar. Örneğin, bir ürün rakip mağazada 50,00 TL iken, başka bir mağaza aynı ürünü 49,99 TL olarak sunabilir. Tüketici, aradaki sadece 1 kuruşluk farkı dikkate alarak ürünü daha uygun fiyatlı algılar.
