Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da düzenlenen 2. Uluslararası Adalet Konferansı’nda, Türkiye’deki adalet reformlarını ve hukukun uygulanabilirliğini değerlendirdi.
Tunç, 2013 yılından itibaren 8 milyon uyuşmazlığın arabuluculuk yoluyla çözüme kavuşturulduğunu, bunlardan 4,5 milyonunun uzlaşmayla sonuçlandığını ve dava konusu edilmediğini açıkladı. Bu uygulamanın, toplumda barışın ve hızlı çözümün sağlanması açısından kritik önemde olduğunu vurguladı.
Yasama ve Yargı Birbiriyle Uyumlu Olmalı
Tunç, adaletin yalnızca kurallar çerçevesinde değil, sağlam ve öngörülebilir yasalarla mümkün olabileceğini söyleyerek,“Yasama, hukukun omurgasını oluşturur; yargı ise bu omurga üzerinde adaletin ruhunu yaşatır. Kanunlar açık ve toplumun adalet duygusuyla uyumlu olduğunda, yargı kararları güvenilir olur” ifadelerini kullandı.
Bakan, adaletin kalitesinin artırılması için üç temel unsurun öne çıktığını belirtti:
-
Toplumun ihtiyacına cevap veren nitelikli mevzuat,
-
Yüksek kalitede yetişmiş hukukçular,
-
Teknolojik olarak donatılmış fiziki mekanlar.
Temel Kanunlarda Kapsamlı Yenilikler
Tunç, Türkiye’nin son 15 yılda temel kanunların tamamını yenilediğini vurguladı. Bu kapsamda Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, Borçlar Kanunu, Ticaret Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanunları başta olmak üzere birçok mevzuat güncellendi.
Yeniliklerin, toplumun değişen ihtiyaçlarına ve çağın gerekliliklerine uygun şekilde hazırlandığını aktaran Tunç, sürekli yargı reformu stratejileri ve geri bildirimler doğrultusunda yenileme yapıldığını ifade etti.
Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri
Adalet Bakanı, alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerini önemsediklerini belirtti. Arabuluculuk ve uzlaştırma uygulamaları sayesinde hem toplumun barış içinde yaşamasının sağlandığını hem de yargı sürecinin hızlandığını söyledi. Tunç, “4,5 milyon uyuşmazlık arabuluculuk yoluyla çözüldü. Bu sayede kişiler sorunlarını hızlı şekilde halletti ve toplumsal barışa katkıda bulunuldu” dedi.
Tunç, dijitalleşmenin yargıda modernizasyonu sağladığını vurguladı. Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP), ulusal ve uluslararası alanda 48 ödül kazandı. Yaklaşık 3 bin adli birim ve 60 kamu kurumu sistemle entegre durumda. Bu sayede dava dosyalarına ait belgeler, tapu ve nüfus kayıtları gibi resmi belgeler hızla sisteme yükleniyor ve mahkemeler tarafından kullanılabiliyor.
UYAP’ın yaklaşık 26 milyon kullanıcısı olduğunu belirten Tunç, vatandaşların, avukatların, hakimlerin ve savcıların sistem üzerinden dosyalarını inceleyip işlemlerini gerçekleştirebildiğini aktardı.
Ayrıca elektronik duruşma sistemi sayesinde bugüne kadar 4 milyon duruşma gerçekleştirildi. Avukatlar ofislerinden duruşmalara bağlanabiliyor ve görüntülü olarak iletişim kurabiliyor.
Yapay Zekâ ve Hukukta Teknoloji Kullanımı
Tunç, yapay zekânın veri analitiği, iş yükü yönetimi ve karar destek sistemlerinde kullanıldığını, ancak teknolojinin hâkim takdirini ve yargısal bağımsızlığı asla ikame edemeyeceğini belirtti.
Bu uygulamaların amacının, adalet sistemini hızlı, erişilebilir ve güvenilir hâle getirmek olduğunu ifade etti.
Kaliteli Mevzuat ile Hukuk Güvenliği
Bakan Tunç, mevzuatın sade, açık ve öngörülebilir olmasının yargının tutarlı kararlar vermesini sağladığını belirtti. Yasaların hazırlanmasında akademik çevrelerin ve meslek kuruluşlarının katkısının önemli olduğunu vurguladı.
Mevzuat Bilgi Sistemi üzerinden tüm düzenlemelerin vatandaşın erişimine açık olduğunu hatırlatan Tunç, bu sayede hukuk güvenliğinin güçlendiğini söyledi.
