Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre, Türkiye genelinde faaliyet gösteren 12 bin 130 tarımsal amaçlı örgütten 105’i geçen yıl “birinci derece örgüt belgesi” almaya hak kazandı.
Böylece bu kuruluşlar tarımsal desteklemelerde ayrıcalık, faiz indirimi ve karar alma süreçlerine katılım gibi avantajlardan yararlanabilecek.
Kooperatiflerde 2 Milyonu Aşkın Ortak
Tarım Reformu Genel Müdürlüğü İstatistik Bülteni’ne göre, Bakanlık tarafından kuruluşuna izin verilen tarımsal amaçlı örgütlerin başında kooperatifler geliyor. Türkiye’de 6 bin 364 tarımsal kalkınma, 2 bin 446 sulama, 601 su ürünleri ve 31 pancar ekicileri kooperatifi bulunuyor. Bu kooperatiflerdeki ortak sayısı 2 milyon 210 bin 710’a ulaştı.
Hayvancılık, tarım, ormancılık, çay, sulama ve su ürünleri alanlarında 111 bölge kooperatif birliği ile Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği (PANKOBİRLİK) faaliyet gösteriyor. Bu birliklere kayıtlı kooperatif sayısı 5 bin 236 olurken, 1623 tarım kredi kooperatifinde de 851 bin 621 üye yer alıyor.
Üretici Birlikleri ve Merkez Örgütlenmeler
Bitkisel ürünlerde 203, hayvansal ürünlerde 529, su ürünlerinde 34 ve organik ürünlerde 23 olmak üzere toplam 789 tarımsal üretici birliği faaliyet gösteriyor. Bu birliklerin üye sayısı ise 249 bin 517 olarak kayıtlara geçti.
Süt, kırmızı et, kanatlı hayvan eti, yumurta, bal, meyve, tarla bitkileri ve su ürünleri gibi alanlarda örgütlenen 9 üretici merkez birliğine 533 üretici birliği üye oldu. Bu birliklerde toplam 206 bin 733 üretici kayıtlı bulunuyor.
Hayvan Yetiştiricilerinden Güçlü Örgütlenme
Sığır, koyun-keçi, manda, tavuk ve arı yetiştiricileri için kurulan birliklerin sayısı da dikkate değer. 276 ıslah amaçlı hayvan yetiştirici il birliğinde toplam 572 bin 380 üye yer alıyor. Bu birliklerden 4’ü dikey örgütlenmesini tamamlayarak merkez birliği kurdu.
Belirlenen bölgelerde ayrıca 18 tarım kredi kooperatifleri bölge birliği, ulusal düzeyde ise 8 merkez kooperatif faaliyetlerini sürdürüyor. Çiftçilerin meslek örgütü olan 760 ziraat odasına da 5 milyon 225 bin 151 çiftçi üye oldu.
Derecelendirme Sistemi Avantaj Sağlıyor
Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle tarımsal amaçlı kooperatifler, üretici birlikleri ve yetiştirici birlikleri için derecelendirme sistemi uygulanıyor. Başvurularda 60 ve üzeri puan alan kuruluşlar “birinci derece tarımsal amaçlı örgüt belgesi” alıyor.
Bu belgeye sahip kuruluşlar, tarımsal desteklemelerde öncelik, faiz indirimi, organizasyonlara davet ve karar alma mekanizmalarında söz hakkı gibi avantajlardan yararlanabiliyor.