Türkiye, hibrit güneş enerjisi potansiyelini etkin şekilde kullanarak, yenilenebilir enerji kapasitesini artırmak ve enerji arz güvenliğini sağlamak için önemli adımlar atabilir.
Türkiye, yenilenebilir enerji alanında önemli bir potansiyele sahip. Ember’in son analizine göre, Şubat 2024 - Nisan 2025 arasında iletim seviyesinden yapılan bağlantı başvurularının yüzde 65’i, şebeke yetersizliği sebebiyle reddedildi. Bu durum, güneş enerjisinin büyümesinde en büyük engeli oluşturuyor.
Ancak, mevcut rüzgar ve hidroelektrik santrallerine hibrit güneş enerjisi entegrasyonuyla bu şebeke bağlantı kısıtlarının aşılması mümkün görünüyor. Türkiye’nin şu anda 8 gigavat olan hibrit güneş enerjisi potansiyeli, mevcut güneş enerjisi kapasitesini yüzde 35 artırabilir. Finansman koşullarının iyileşmesi halinde bu potansiyelin 25,6 gigavata kadar yükselmesi bekleniyor.
Hibrit Güneş Santralleriyle Kurulu Güç 30 GW’a Yükselebilir
Potansiyelin tam kullanılması halinde Türkiye’nin toplam güneş enerjisi kurulu gücü 30 gigavata ulaşacak ve böylece güneş enerjisi, ülkenin en yüksek kurulu güce sahip enerji kaynağı haline gelecek.
Potansiyelin yaklaşık yüzde 46’sı, yüksek güneş ışınımı alan barajlı hidroelektrik santrallerde yoğunlaşmakta. Bu hibrit yapı, kuraklık gibi hidroelektrik üretimini etkileyen zorluklara karşı önemli bir çözüm olarak görülüyor.
Hibrit Santraller Üretime Kayda Değer Katkı Sağladı
Hibrit sistemler, sadece şebeke sorunlarını çözmekle kalmıyor; meteorolojik dalgalanmalara bağlı kapasite düşüşlerini de azaltıyor. Geçen yıl devreye alınan 25 rüzgar ve hidroelektrik santrali, hibrit güneş entegrasyonu sayesinde yüzde 14 ek üretim sağladı. Ortalama kapasite faktörü 5 puan artarak yüzde 32’ye, yaz aylarında ise 7,3 puana yükseldi.
Uzmanlardan Çözüm Önerileri
Ember Enerji Analisti Çağlar Çeliköz, enerji dönüşümünün şebeke yetersizliği nedeniyle yavaşladığını belirterek, “Yeni altyapı yatırımı gerektirmeyen hibrit güneş santralleri, mevcut kapasiteyi daha verimli kullanarak yenilenebilir enerjiyi artırabilir.” dedi. Ayrıca, mevzuattaki bazı basit değişikliklerle bu potansiyelin kısa sürede hayata geçirilebileceğini vurguladı.
Hidroelektrik Santralları Sanayi İş İnsanları Derneği (HESİAD) Başkanı Elvan Tuğsuz Güven ise, iklim kaynaklı kuraklıkla azalan hidroelektrik üretimini hibrit güneş santralleri ile desteklemenin kritik olduğunu ifade etti. Kapasite tahsisi ve izin süreçlerindeki sorunların çözülmesinin sürdürülebilir enerji üretimi için elzem olduğunu belirtti.
