ABD’de federal hükümetin bütçe krizine bağlı olarak resmen kapanması, küresel finans piyasalarında belirsiz bir görünüm yarattı.
Çin ve Hong Kong borsalarının resmi tatil nedeniyle kapalı olması ise Asya genelinde işlem hacmini önemli ölçüde düşürdü.
Yeni mali yıl başlamadan önce geçici bütçenin Kongre’den geçmemesi sonucu federal hükümetin faaliyetleri durduruldu.
Bu durum, Aralık 2018’de başlayıp Ocak 2019’a kadar süren 35 günlük kapanmadan sonraki en uzun kesinti olma ihtimalini gündeme taşıdı.
Senato, Demokratların desteklediği, yaklaşık 1 trilyon dolarlık sağlık düzenlemelerini içeren bütçe tasarısını kabul etmedi. Cumhuriyetçilerin sunduğu alternatif tasarı da yeterli oyu alamadı.
Temsilciler Meclisi’nin 19 Eylül’de onayladığı, hükümete 21 Kasım’a kadar finansman sağlayacak geçici bütçe tasarısı, Senato’da Cumhuriyetçilerin önerisi olduğu gerekçesiyle reddedildi.
Demokratlar, Medicaid kesintilerinin iptali ve sağlık sigortası sübvansiyonlarının uzatılmasını şart koşarken, Cumhuriyetçiler mevcut harcama düzeylerinde değişiklik yapılmamasında ısrar etti.
Başkan Donald Trump, kapanmanın kaçınılmaz göründüğünü söyleyerek “çok sayıda çalışanın işten çıkarılabileceğini” dile getirdi.
ABD Kongresi Bütçe Ofisi (CBO), kapanma durumunda yaklaşık 750 bin federal çalışanın ücretsiz izne gönderileceğini öngördü.
Beyaz Saray Kurumlara Hazırlık Talimatı Verdi
Beyaz Saray, finansman krizinin kapıda olması nedeniyle kamu kurumlarından kapanma planlarını devreye almalarını istedi.
Yönetim ve Bütçe Ofisi Direktörü Russel Vought’un gönderdiği yazıda, Temsilciler Meclisi’nin kabul ettiği “temiz” geçici bütçenin Demokrat senatörlerin “çılgın politika talepleri” yüzünden Senato’dan geçemediği belirtildi.
Yazıda, “Ancak, Demokratların bu temiz geçici bütçeyi bu gece saat 23.59’a kadar geçirmeyi engelleyeceği ve hükümetin kapanmasına neden olacağı artık netleşmiştir” ifadeleri yer aldı.
Kurumlardan, düzenli bir kapanma sürecine hazırlık yapılması istendi. Analistler, bu gelişmenin önemli makroekonomik verilerin açıklanmasını geciktireceğini ve Fed’in politika adımlarında belirsizliğe yol açacağını söylüyor.
Altın Zirve Tazeledi, Dolar Endeksi Geriledi
Kapanmanın yarattığı riskten kaçış eğilimi, altın fiyatlarını rekor seviyelere taşıdı. Ons altın 3.875,52 dolara çıkarak tarihinin en yüksek seviyesini gördü. Şu sıralarda 3.858 dolar civarında dengelenmiş durumda.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,15 seviyesinde yatay seyrederken, dolar endeksi üst üste üçüncü gün geriledi.
Endeks dün 97,8 seviyesinden kapanmış, bugün ise yüzde 0,1 düşüşle 97,7’ye gerilemiş durumda. Brent petrolün varili de yüzde 0,2 artışla 66,2 dolardan işlem görüyor.
New York borsasında kapanış öncesi endeksler yükseliş eğilimindeydi. S&P 500 yüzde 0,41, Nasdaq yüzde 0,31 ve Dow Jones yüzde 0,18 değer kazandı.
Boston Fed Başkanı Susan Collins, yaptığı değerlendirmede “Veriler gevşemeyi destekliyorsa faiz indirimi yeniden gündeme gelebilir” dedi.
Collins, enflasyon ve istihdam piyasasına yönelik riskleri göz ardı edemeyeceklerini ve bu yıl ek gevşeme ihtimalinin masada olduğunu vurguladı.
Avrupa Borsaları Pozitif, Gözler Enflasyon Verilerinde
ABD’deki bütçe krizine rağmen Avrupa borsaları günü alıcılı tamamladı.
Almanya’da enflasyon eylülde yıllık bazda yüzde 2,4’e çıkarak Avrupa Merkez Bankası’nın hedefinin üzerine çıktı. Enflasyon aylık bazda da yüzde 0,2 arttı.
Avrupa Birliği uyumlu TÜFE de hem aylık hem yıllık bazda yüzde 0,2 ve yüzde 2,4 artış gösterdi. Piyasalar bugün açıklanacak Avro Bölgesi enflasyon verilerine odaklandı.
Jeopolitik cephede ise BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Trump’ın Gazze için sunduğu ateşkes planını “memnuniyetle karşıladığını” açıkladı. Trump, Hamas’a plana yanıt vermesi için 3-4 günlük bir süre tanımıştı.
FTSE 100 yüzde 0,54, İtalya FTSE MIB 30 yüzde 0,4, Almanya DAX 40 yüzde 0,57, Fransa CAC 40 ise yüzde 0,19 artışla günü tamamladı. Vadeli işlemler yeni güne de pozitif başladı.
Asya’da Tatil Sessizliği, Japonya Borsasında Satış Baskısı
Çin ve Hong Kong borsaları Ulusal Gün tatili nedeniyle kapalı kaldı. Çin piyasaları gelecek haftanın ortasına kadar işlem yapmayacak. Japonya ve Güney Kore’de ise görünüm karışık.
Japonya Merkez Bankası’nın “tankan” anketine göre firmalar, enflasyonun gelecek 12 ayda yüzde 2,4 artmasını bekliyor.
İmalat sektöründeki toparlanma beklentileri, BoJ’un faiz artırma ihtimalini güçlendirdi ve bu durum borsalarda satış baskısını artırdı.
Japonya’da PMI endeksi 48,5 olarak açıklandı. Hindistan Merkez Bankası politika faizini yüzde 5,5’te sabit tuttu.
Kapanışa yaklaşırken Japonya Nikkei 225 endeksi yüzde 0,9 gerilerken, Kospi endeksi aynı oranda yükseldi.
Yurt İçi Piyasalar Günü Sınırlı Düşüşle Kapattı
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi dünkü işlemlerde yüzde 0,33 değer kaybederek 11.012,12 puanda günü tamamladı.
VİOP’ta BIST 30 ekim vadeli kontratları ise akşam seansında yüzde 0,2 yükseldi.
Dolar/TL kuru 41,5850 seviyesinde yatay kapanış yaptı, yeni günde ise 41,5840’tan işlem görüyor.
Analistler, yurt içinde imalat PMI verilerinin; yurt dışında ise ABD ADP özel sektör istihdamı, küresel PMI ve Avro Bölgesi enflasyon rakamlarının izleneceğini belirtiyor.
Teknik açıdan BIST 100 için 10.900 ve 10.800 seviyeleri destek, 11.100 ve 11.200 puan aralıkları ise direnç noktaları olarak öne çıkıyor.
