FURKAN ERKAN
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu, ulu önderi Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938'de Dolmabahçe Sarayı'nda hayata gözlerini yumarak Türk halkını derin bir yasa boğdu.
10 Kasım 1938 ve Sonrasında Neler Yaşandı?
- Saatler 9'u 5 geçeyi ve takvimler 10 Kasım 1938'i gösterdiğinde Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ulu önderi Mustafa Kemal Atatürk, Dolmabahçe Sarayı'nda vefat etti. Onun ölümü ülkeyi derinden sarsarken bağımsızlık için verdiği mücadele ve inkılapları nesiller boyu unutulmayarak yaşatılmaya devam edildi.
-Ata'nın naaşı ilk olarak 16 Kasım'da Dolmabahçe Sarayı tören salonundaki katafalka koyuldu, halkın ziyaretine sunuldu. Türk halkı Ata'sının ölüm törenine adeta akın etti.
-Sonrasında Atatürk'ün naaşı, Dolmabahçe Sarayı'nda kılınan cenaze naması sonrası Ankara'ya götürüldü. Ata'nın naaşı 20 Kasım 1938 tarihinde saat 10:03 sularında Ankara Garı'na getirildi.
-İstanbul gibi Ankara sokakları da aynı tarihte 23:50'ye kadar doldu taştı. 21 Kasım 1938 tarihinde ise Atatürk'ün naaşı TBMM'den Etnografya Müzesi'ne taşındı.
-Naaş sürecinde yapılan törene Türk halkının yanında dünya liderleri ve Atatürk ile cephelerde çarpışmış generaller de katıldı.
-Mustafa Kemal Atatürk'ün Etnografya Müzesi'ndeki naaşı 15 yıl boyunca orada kaldı.
-1953 yılının aynı tarihinde yani 10 Kasım 1953'te Atatürk'ün naaşı son kez ve devlet töreniyle Anıtkabir'e taşındı.
-Törende dönemin Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes, Atatürk'ün kız kardeşi Makbule Atadan ve tüm devlet erkanı yer aldı.
-262 metre uzunluğa sahip Aslanlı yolun başında top arasından alınan ve askerlerin omzunda taşınan Atatürk'ün naaşı, Anıtkabir'e getirildi ve günümüze kadar Atamızın kabri orada bulunuyor.
Anıtkabir'in inşa süreci
-Atatürk'ün naaşı Etnografya Müzesi'nde kalırken bir anıt mezar inşası ve yerinin belirlenmesi amacıyla hükümet tarafından bir komisyon kuruldu. Komisyonun kurulduğu rapor doğrultusunda, 17 Ocak 1939 tarihinde CHP'nin meclis grup toplantısında yapının Rasattepe'de inşa edilmesi konusunda karar kılındı.
-Alınan karar sonrası arazide kamulaştırma çalışmaları başlatılırken yapının tasarımının belirlenmesi maksadıyla 1 Mart 1941'de uluslararası bir proje yarışması açıldı. Yarışma sonucunda da Emin Onat ve Orhan Arda'nın tasarımını içeren projenin bazı değişikliklerle uygulanmasına karar verildi.
-9 Ekim 1944'te başlayan inşaat bazı aksaklıklardan dolayı planlanandan geç olarak dört kısım halinde 10 Kasım 1953'te tamamlandı. Tamamlanan tarihte Atatürk'ün naaşı buraya yani Anıtkabir'e nakledildi.
-Aynı anıt mezarda 1973'ten beri İsmet İnönü'nün de kabri yer alıyor.
-Anıtkabir aynı zamanda Barış Parkı olarak adlandırılan ağaçlık bir alandan oluşmaktadır.
