Avrupa'da sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) terminalleri için yapılan yatırımlar, kıtada gaz talebinde öngörülen düşüş nedeniyle ivme kaybediyor.
Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü (IEEFA) tarafından yayımlanan verilere göre, kıtanın LNG yeniden gazlaştırma kapasitesi 2023 yılında yüzde 13 artarken, 2024’te bu oran yüzde 8’e geriledi. 2025 yılında kapasite artışının sadece yüzde 2 seviyesinde kalması bekleniyor.
Gaz Tüketiminde Düşüş
Avrupa’nın doğal gaz tüketimi 2022 yılında 488 milyar metreküp olarak gerçekleşirken, 2023’te 452 milyar metreküpe geriledi ve 2024’te 454 milyar metreküpe yükseldi. Türkiye, İngiltere ve Norveç gibi ülkelerin de dahil edildiği projeksiyonlara göre, kıtanın bu yılki gaz tüketimi 461 milyar metreküp olarak öngörülüyor. Ancak 2030’da tüketimin 395 milyar metreküpe düşeceği tahmin ediliyor. Bu doğrultuda 2025-2030 döneminde Avrupa gaz tüketiminin yüzde 15, LNG ithalatının ise yüzde 20 azalacağı öngörülüyor.
LNG Terminali Yatırımlarında İptaller ve Riskler
IEEFA Avrupa Baş Enerji Analisti Ana Maria Jaller-Makarewicz, Avrupa’nın 2022’den bu yana Rusya’dan boru gazı ithalatını azaltırken 19 LNG terminali kurduğunu veya mevcut terminalleri genişlettiğini belirtiyor. Ancak son dönemde yaşanan terminal iptalleri ve bazı projelerin durması, kıtanın LNG talebini abarttığını ortaya koyuyor. Analist, enerji dönüşümünün hızlandığı bu dönemde gereksiz altyapılara yatırım yapmanın risk oluşturduğunu vurguluyor.
Jaller-Makarewicz, Avrupa’da LNG terminallerinin genellikle enerji arz güvenliği ile ilişkilendirildiğini, ancak enerji güvenliğini sağlamada tüketimi azaltmanın daha etkili bir strateji olduğunu ifade ediyor.
LNG İthalatında ABD ve Rusya’nın Rolü
Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa’ya akışı 1 Ocak itibarıyla durduktan sonra, kıta LNG ithalatını artırdı. 2025’in ilk yarısında Avrupa’nın LNG ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 24 artış gösterdi. Bu dönemde ABD, Avrupa’nın başlıca LNG tedarikçisi konumunu güçlendirdi ve kıtanın ithalatının yüzde 57’sini karşıladı.
Buna karşın Avrupa, Rusya’dan da LNG ithalatını artırmayı sürdürdü. 2025’in ilk yarısında Rusya’dan LNG ithalatı yıllık bazda yüzde 2 artarak rekor seviyeye ulaştı. Fransa bu dönemde Avrupa’nın Rus LNG ithalatının yüzde 41’ini üstlenirken, Belçika yüzde 28, İspanya yüzde 20, Hollanda yüzde 9 ve Portekiz yüzde 2 pay aldı.
IEEFA verilerine göre, 2022 başından Haziran 2025’e kadar AB ülkeleri, Rusya’dan boru hattı gazı ve LNG ithalatı için yaklaşık 120 milyar avro harcadı.