1900’lü yılların başında Viyana’da tıp aletleri üreten Erwin Perzy, ameliyathane lambalarının zayıf ışığını kuvvetlendirmeye yönelik çareler arıyordu. Ayakkabı ustalarının mum ışığını güçlendirmek için kullandığı su dolu cam küreleri gözlemleyen Perzy, benzer etkiyi cerrahi lambalarda oluşturmayı amaçladı.
İrmik Taneleri ile Işığın Artırılması Amaçlandı
Su dolu bir cam kürenin içine metal parçaları ilave ederek ışığı artırmayı amaçlayan ancak parçaların dibe çökmesi sonucu başka çözümler deneyen Perzy, sonraları irmik tanelerini suya bıraktı.
Suda yavaş bir biçimde hareket eden taneler, kar yağışını anımsatan etkileyici bir görüntüyü meydana getirdi. Ortaya çıkan bu durum, kar küresinin doğuşunu hazırladı.
İlk Olarak Minyatür Kilise Modeliyle Üretime Sürüldü
Meydana gelen görsel efektten etkilenen Perzy, kürenin içine küçük bir Mariazell Bazilikası modeli yerleştirdi. Deneme süreci olarak başlatılan bu adım, kısa süre içerisinde yeni bir ürün düşüncesine dönüştü.
Perzy “cam küre içinde kar efekti” tasarımı için patent alarak, kardeşiyle beraber küçük bir üretim atölyesi açtı. Atölye, günümüzde aynı aile tarafından işletilen Original Wiener Schneekugelmanufaktur olarak çalışmalarına devam ediyor.
Geçen süreçte kar kürelerinin içindeki objeler farklılaşarak, el işçiliğiyle oluşturulan minyatür dünyalara dönüştü. Aile bireyleri tarafından tasarlanan kar karışımı formülü saklı kaldı. Küreler sadece dekoratif bir nesne olmaktan ayrılarak duygu, anı ve nostalji barındıran hatıralara dönüştü.
Sinemada Simgesel Bir Objeye Dönüştü
1941 yapımı Citizen Kane filminde kar küresinin dramatik bir sahnede yer alması, bu objenin melankoli ve çocukluk özlemiyle ilişki kurmasına olanak tanıdı.
Daha sonra Home Alone, Edward Scissorhands ve True Lies gibi birçok filmde de kar küresi sembolik bir detay şeklinde ekranlara yansıdı.
Mitsubishi’den 100 Bin Adet Sipariş Geldi
Savaş sonrası süreçte Erwin Perzy II ihracatı büyüterek, kar küreleri Amerika, Kanada, Avustralya ve Japonya’da etkinlik kazandı. Erwin Perzy III’ün Japonya çalışmaları sonucunda Mitsubishi tek seferde tam 100 bin adet sipariş vererek kar küresinin uluslararası arenada bilinirliği artırdı.
Kar Küresi, Günümüzde Hatıra Değeri Taşıyor
Bugün Viyana’daki tarihi atölyede yılda ortalama olarak üç yüz bin adet kar küresi el yapımı biçimde üretiliyor.
Zaman zaman kullanıcılar, büyükbaba Erwin Perzy’nin ürettiği çok eski kar kürelerini tamir edilmek üzere atölyeye getiriyor. Bu durum, kar küresinin sadece cam ve sudan ibaret olmadığını, nesillerce taşınan bir hatıra değeri taşıdığını gösteriyor.