ABD’nin, aralarında yarı iletken, biyoteknoloji, havacılık, ticaret ve lojistik sektörlerinde faaliyet gösteren 23 Çinli firmayı ihracat kontrol listesine almasına Pekin yönetiminden sert tepki geldi. Çin Ticaret Bakanlığı, Washington’un “ulusal güvenlik” gerekçesini aşırı esnettiğini ve küresel ticaret düzenini bozduğunu belirtti.
Çin’den ABD’ye Yaptırım Tepkisi
Çin Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, ABD’nin ihracat kontrollerini “tek taraflı ve zorbaca” uyguladığı ifade edildi. Açıklamada, bu kararların yalnızca Çinli şirketlere değil, küresel tedarik zincirine de zarar verdiği vurgulandı.
Bakanlık, Washington yönetimini “ulusal güvenlik bahanesiyle” şirketlere baskı yapmaktan vazgeçmeye çağırarak, Çin hükümetinin yerli işletmelerin çıkarlarını korumak için gerekli adımları atacağını duyurdu.
Analog Çiplerde Damping Soruşturması
Çin ayrıca ABD’den ithal edilen “analog çip” olarak bilinen doğrusal entegre devre ürünlerine yönelik damping soruşturması başlattı. Ciangsu Eyaleti Yarı İletken Üreticileri Birliği’nin başvurusu üzerine açılan soruşturmanın, ABD çip ihracatındaki fiyat düşüşlerinin yerli üreticilere zarar verdiği iddiasına dayandığı bildirildi.
Verilere göre 2022-2024 döneminde ABD’nin Çin’e çip ihracatı yüzde 37 artarken, fiyatların yüzde 57 düştüğü belirtildi. Bu durumun yerli ürünlerin fiyatlarını baskıladığı ve üretimi olumsuz etkilediği kaydedildi.
ABD’ye Ayrımcılık Soruşturması
Çin Ticaret Bakanlığı, ayrıca ABD’nin yarı iletken sektörüne yönelik uygulamalarına karşı “ayrımcılık” soruşturması açtı. Bu incelemede, ABD’nin 2018’den bu yana yürüttüğü soruşturmalar ve aldığı önlemler nedeniyle Çinli şirketlerin haksızlığa uğrayıp uğramadığı değerlendirilecek.
Soruşturmanın üç ay süreceği, gerek görülmesi halinde bir yıla kadar uzatılabileceği bildirildi. Çin yasaları, herhangi bir ülkenin ayrımcı kısıtlamalarına karşı “karşı tedbirler” alınmasına olanak tanıyor.
Madrid Görüşmeleri Öncesinde Gerginlik
Çin’in damping ve ayrımcılık soruşturmalarını, ABD ile 14 Eylül’de Madrid’de yapılacak ekonomi ve ticaret görüşmeleri öncesinde başlatması dikkat çekti. Pekin yönetiminin bu hamlesi, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerde yeni bir gerilim dalgası olarak değerlendiriliyor.
