Çin, stratejik öneme sahip nadir toprak elementleri üzerindeki kontrolünü güçlendirmeye devam ediyor. Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, bu elementlerin çıkarılması, işlenmesi, mıknatıs malzemelerine dönüştürülmesi ve geri dönüşümüyle bağlantılı teknolojilerin ihracatına yeni kısıtlamalar getirildiği duyuruldu.
Yeni düzenleme kapsamında, nadir toprak elementlerinin işlendiği tesislerde montaj hatlarının kurulması, tamir, bakım, hata giderme ve güncelleme faaliyetlerine ilişkin teknoloji transferleri de kontrol altına alındı. Böylece Çin, yalnızca ham madde ihracatını değil, üretim teknolojilerinin paylaşımını da sıkı denetim altına almış oldu.
Açıklamada ayrıca, Çin’de üretilen nadir toprak elementlerini ihraç eden yabancı firmaların, sivil ve askeri amaçlı ikili kullanıma sahip ürünleri satabilmeleri için Ticaret Bakanlığı’ndan ihracat lisansı alması gerektiği belirtildi.
1 Aralık’tan İtibaren Yurt Dışında Üretim Yapan Şirketlere de Kısıtlama
Yeni düzenleme yalnızca Çin’de faaliyet gösteren şirketleri değil, Çin’den ithal edilen ürünleri veya teknolojileri kullanan yurt dışındaki üreticileri de kapsıyor. Bu şirketlerin, 1 Aralık’tan itibaren aynı ihracat kısıtlamalarına tabi olacağı açıklandı.
Çin yönetimi son dönemde nadir toprak elementleriyle ilgili adımlarını sıklaştırmıştı. Daha önce galyum, germanyum ve antimon ihracatını sınırlayan Pekin, tungsten, tellür, bizmut, molibden ve indiyum gibi elementlere de kontrol getirmişti. Samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosyum, lütesyum, skandiyum ve itriyum gibi 7 kategorideki nadir toprak elementini ihracat kontrol listesine dâhil etmişti.
Çin Küresel Üretimin Yüzde 69’unu Karşılıyor
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu (USGS) verilerine göre, 2024 yılında dünya genelinde 390 bin ton nadir toprak elementi üretildi. Bunun 270 bin tonu, yani yaklaşık yüzde 69’u Çin’de gerçekleştirildi.
