Koronavirüs sürecinden sonra bağışıklığı güçlendirme amacıyla artan D vitamini takviyesi kullanımı halen kontrolsüz şekilde devam ediyor.
Uzmanlar, özellikle doktor gözetimi olmadan alınan yüksek doz D vitamini takviyelerinin ciddi sağlık sorunlarına davetiye çıkardığını vurguluyor.
Bilinçsiz Kullanım Tehlikeli Olabilir
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Semiha Ayaydın Kaplan, pandemi sonrası dönemde D vitamini kullanımında büyük bir artış yaşandığını belirterek, bu durumun tehlikeli boyutlara ulaşabileceğine dikkat çekti.
Dr. Kaplan, “Her vitaminin olduğu gibi D vitamininin de fazlası zarar. Eksikliği sağlık açısından önemli olsa da aşırı alımı, kalp ve böbrek gibi hayati organlara zarar verebilir” dedi.
D Vitamininde Sınır Ne Olmalı?
Uzm. Dr. Ayaydın Kaplan, kontrolsüz D vitamini alımının hiperkalsemi, böbrek taşı ve kalp ritim bozuklukları gibi sorunları beraberinde getirebildiğini söyledi.
Uluslararası kuruluşlara göre, günlük 4.000 IU üzeri D vitamini alımı sağlığı tehdit edebiliyor. EFSA’nın belirlediği üst sınır 100 mikrogram (4.000 IU) iken, NHS de reçetesiz yüksek dozların yan etkilerine dikkat çekiyor.
Aşırı D Vitamini Hiperkalsemiye Yol Açıyor
Kaplan, yüksek doz D vitamini kullanımının kandaki kalsiyum düzeyini artırarak hiperkalsemiye neden olduğunu belirtti. “Bu durum mide bulantısı, kas güçsüzlüğü, sık idrara çıkma ve ritim bozukluklarına yol açabilir” dedi.
Ayrıca uzun vadede böbrek taşı oluşumu ve nefrokalsinozis gibi komplikasyonların da ortaya çıkabileceğine dikkat çekti.
Takviyeler Doktor Gözetiminde Olmalı
Dr. Kaplan, günlük 4.000 IU üzerindeki takviyelerin mutlaka hekim kontrolü altında alınması gerektiğini belirtti. “Yüksek doz alımlar, kalsiyum dengesini bozarak sistemik sağlık sorunlarını tetikleyebilir. Bu nedenle, diyetten gelen D vitamini ve güneşten alınan miktarlar da hesaba katılmalı” ifadelerini kullandı.
Takip ve Tedavi Süreci Nasıl Olmalı?
D vitamini kullanan kişilerin 25‑OH‑D ve serum kalsiyum seviyelerinin düzenli takip edilmesi gerektiğini vurgulayan Kaplan, aşırı doz saptandığında öncelikle takviyenin kesilmesi gerektiğini belirtti.
Gerekli durumlarda sıvı desteği, diüretik, kortikosteroid veya bisfosfonat gibi tedavilerin gündeme gelebileceğini ifade etti.
“Eksiklik Sorun, Fazlalık da Sorun”
D vitamini eksikliğinin toplumda yaygın bir problem olduğunu hatırlatan Dr. Ayaydın Kaplan, “Bu durum ciddiyetle ele alınmalı ancak destek amaçlı takviyeler bilinçli şekilde kullanılmalı. Hekim önerisi olmadan rastgele dozlarla alınan D vitamini, uzun vadede sağlığa zarar verebilir” diye konuştu.