Dubai'nin nüfusu 2002'de bir milyonun altındayken 2022'de 3,5 milyonun üzerine çıktı. Şehrin nüfusunun katlanarak artmasıyla birlikte, tüm sakinlerine yeterli kaynak sağlamak büyük bir zorluk haline geldi. Şehir son birkaç on yılda muhteşem bir dönüşüm geçirse de hâlâ tipik çöl hava koşullarıyla (sıcak ve kurak) mücadele ediyor. Ancak teknolojik gelişmeler Dubai'nin hava durumunu kontrol etmesine olanak sağladı! Bulut tohumlamanın gücüyle artık su kaynaklarını çoğaltmak için istedikleri zaman yağmur fırtınaları oluşturabiliyorlar.
Bulut Tohumlama Nedir?
Bulut tohumlama, yağmur üretmek için bulutlara kimyasal bileşikler ekleme uygulamasıdır. Uçaklar veya dronlar yoluyla yayılan gümüş iyodür parçacıkları, yoğunlaşma çekirdeği veya buz çekirdeği görevi görür ve yağmura neden olur. Amerikalı kimyager ve meteorolog Vincent J. Schaefer, ilk bulut tohumlama deneyini 1946'da gerçekleştirdi.
Kimyasal parçacıklar suyun donma noktasının altındaki aşırı soğutulmuş bulutlara yayılır. Bu kimyasal parçacıklar, çevresinde su damlacıklarının oluşabileceği bir yüzey olan çekirdekler olarak işlev görür. Bu yüzeyin etrafında daha fazla su damlacığı yoğunlaştıkça buz kristalleri oluşmaya başlar. Çevredeki su buharı kristallere tutunarak kar taneleri ürettikçe bu küçük kristaller hızla büyümeye başlar. Kar taneleri belirli bir ağırlığa ulaştıktan sonra yağmur yağmayacak bulutlardan yağmur olarak inerler.
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Neden Bu Teknolojiye Bu Kadar Ağır Yatırım Yapıyor?
Ülke olarak kaydettiği önemli ilerlemelerin yanı sıra BAE'nin nüfusu da astronomik düzeyde arttı. 1960 yılında yalnızca 100.000 nüfusu olan bu küçük ülke, şimdi neredeyse 10 milyon insana ev sahipliği yapıyor! Bu nedenle ülke genelinde suya olan talep de arttı.
Bir araştırma, BAE sakinlerinin kişi başına günde ortalama 132 galon (500 litre) su tükettiğini buldu. Bu, Birleşik Krallık (günde 334 litre), Asya (günde 95 litre) ve Afrika (günde 47 litre) ile karşılaştırıldığında çok daha yüksektir.
Tuzdan arındırma tesisleri şu anda Dubai'nin su ihtiyacını karşılamaktadır. Ancak bu tesislerin her birinin inşası 1 milyar dolar veya daha fazla maliyete sahip ve işletmek için büyük miktarda enerji gerekiyor. Uzmanlar bulut tohumlamanın çok daha ekonomik bir alternatif olabileceğine inanıyor.
Dokuz yağmur iyileştirme projesi, Dubai'nin yetersiz yıllık doğal yağış miktarını iyileştirmek için 15 milyon doların üzerinde yatırım aldı. Emirlik Hava Durumu Merkezi, havadaki su damlacıklarını bir araya toplamak ve yağmuru tetiklemek için konsantre lazerler yoluyla elektrik deşarjlarıyla bulutları hedeflemek için dronları kullanıyor. Artık yağmuru havadan uzaklaştırma becerisine sahip olan BAE, diğer ülkeler tarafından da yararlanılabilecek bulut tohumlama teknolojisine öncülük ediyor.
Bu Teknolojiyi Sadece Çöl İllerinin Benimsediğini Biliyor Muydunuz?
Bulut tohumlama her yerde mümkündür; tek gereken doğru eğitim ve ekipmandır. ABD'deki araştırmacılar bu teknolojiyi Batı bölgesindeki su rezervlerini iyileştirmek için kullanmayı düşünüyor.
Benzer şekilde Hintli bilim adamları, hava kalitesini iyileştirmek için bu uygulamanın Delhi'de uygulanmasını önerdiler. Çin'in tohumlama programı şu ana kadarki en iddialı programdır. Belirli noktalarda kuruyan Yangtze Nehri'nin su seviyesinin artırılmasına yardımcı olmayı amaçlıyor.
Riskler ve Gelecek Beklentileri
Bulut tohumlamanın, özellikle de geleneksel parçacık yönteminin riskleri vardır. Prosedürde kullanılan yan ürünler mahsullere ve içme suyuna sızacak ve ciltle temas edecektir. Ayrıca bu bileşiklerin atmosferde kalması ve insanlar için kanserojen hale gelmesi korkusu da var. Bulut tohumlamanın gerçekte ne kadar etkili ve güvenli olduğunu yalnızca zaman gösterecek, ancak şimdilik BAE, sularının asla tükenmemesini sağlamak için bu yenilikle ilerlemeye devam ediyor.
