TÜİK verilerine göre insanlar son 20 içerisindeki, eğitim durumuna göre maaş değişimlerini merak etmekte. Bununla birlikte nasıl şekilleniyor soruları da gündeme geliyor. Resmi verilere göre cevap verilen bu soruyu biz de sizler için derledik.
Eğitim Durumuna Göre Maaş Değişimleri Nasıl Şekilleniyor?
Son 20 yılda eğitim düzeyine göre maaşlar arasındaki farkın giderek azaldığı ortaya çıktı. Resmi verilere göre, yüksek eğitim alan bireylerin geliri düşüş gösteriyor ve üniversite mezunlarının maaşı ile ilkokul mezunlarının maaşı arasındaki fark kapanıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2006 ile 2022 arasında ilkokul mezunlarının ortalama ücreti yüzde 987 artarken, üniversite mezunlarının aldığı ücret yüzde 622 artış gösterdi.
2022 yılında aylık ortalama kişi başı brüt ücret-maaş toplamda 11 bin 143 lira olarak gerçekleşti. Eğitim durumuna göre ise ilkokul ve altındaki mezunlar 7 bin 830 lira, ilköğretim ve ortaokul mezunları 8 bin 262 lira, lise mezunları 9 bin 349 lira, yüksek öğretim mezunları ise 15 bin 49 lira ortalama maaş aldılar.
2006 yılında yüksek öğretim mezunlarının maaşı ile ilköğretim mezunlarının maaşı arasındaki oran 2,75 iken, bu oran 2022'de 1,82'ye düştü. Bu değişim üniversite mezunlarının maaşlarının diğer gruplara göre daha az arttığını gösteriyor.
Eğitim durumuna göre ortalama maaş endeksi, 2006 yılında tüm eğitim seviyelerini 100'e eşitledi. 2014'e kadar, maaşlar genel olarak birbirine yakın seyrediyordu, ancak 2014-2018 döneminde yüksek öğretim mezunları diğerlerine göre daha düşük kalmaya başladı. 2018-2022 döneminde ise üniversite mezunlarının maaş artışı diğer gruplara göre daha düşük oldu.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK-AR) verilerine göre, Türkiye'de asgari ücret giderek ortalama ücret haline geliyor. 10 işçiden 6'sı asgari ücretin yüzde 20 fazlasının altında çalışırken, bu oran 20 yıl önce 10 kişiden 4'ü olarak kaydedilmişti.
Sosyal medyada gençler arasında yaygın olan "Boşuna mı okuyorum?" endişesine dair paylaşılan bir video da bu konuyu gündeme getirdi. İstanbul Teknik Üniversitesi'nde İşletme Mühendisliği okuyan bir genç kadın, gelecek endişesiyle mezun olduktan sonra iyi bir ev ya da araba sahibi olamayacaklarını düşündüğünü ifade etti. Bu durum, gençler arasında eğitim sonrası beklentilerin karşılanamama kaygısını artırıyor.
