Gelişimsel kalça displazisi (GKD), kalça ekleminin doğumsal veya bebeklik döneminde gelişimsel olarak tam oluşmaması durumudur. Kalça eklemi, uyluk kemiği başı ile leğen kemiğindeki asetabulum adı verilen yuva yapısından oluşmaktadır. Normalde bu baş ve yuva yapısı birbiriyle uyum içinde olurken, GKD’de uyluk kemiği başı bu yuvaya tam oturmaz. Kemik gevşek durabilir, çıkık olabilir veya zamanla bozulabilir.
GKD’nin başlıca nedenleri arasında genetik yatkınlık, doğum sırasında kalçaya gelen baskılar, makat gelişi, annenin rahmindeki pozisyon, ikiz gebelik ve kız bebek olmak sayılabilmektedir. Kız bebeklerde erkeklere oranla 4-5 kat daha sık görülür. Bununla birlikte aile öyküsü de önemli bir risk faktörüdür.
GKD’nin Belirtileri Nelerdir?
· Kalça ekleminde esneklik kaybı veya hareket kısıtlılığı
· Kalça ya da bacak uzunluklarında fark
· Kalça çıkığına bağlı yürüyüş bozukluğu
· Bez değiştirirken tek bacağın zor açılması
· Kalça seviyelerinde eşitsizlik
Tanı Yöntemleri Nelerdir?
GKD tanısı, fizik muayene ve görüntüleme yöntemleriyle konmaktadır. Tanı yöntemleri şunlardır:
Fizik Muayene: Ortolani ve Barlow testleri gibi özel manevralarla kalça eklemi değerlendirilir.
Ultrasonografi: Özellikle 6 aydan küçük bebeklerde kalça ekleminin detaylı görüntülenmesi için kullanılır.
Röntgen: Daha büyük çocuklarda kalça ekleminin değerlendirilmesi için tercih edilir.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tedavi, çocuğun yaşına ve displazinin şiddetine bağlı olarak değişmektedir. Bilinen tedavi yöntemleri şunlardır:
Pavlik Bandajı: Bebeklerde sıkça kullanılan bir tedavi yöntemidir. Kalça eklemini doğru pozisyonda tutarak asetabulumun femur başını kavramasını sağlar.
Alçı Uygulaması: Pavlik bandajının yetersiz kaldığı durumlarda ya da daha büyük bebeklerde uygulanır.
Cerrahi Müdahale: Kapalı ya da açık redüksiyon yöntemleriyle kalça eklemi yerine oturtulur. Gerekirse kemik ameliyatları yapılabilir.
