İnsan papilloma virüsü (HPV), cinsel yolla bulaşan ve birçok kanser türünün yanı sıra genital siğillere de yol açabilen yaygın bir virüstür.
HPV aşısı, bu virüsün vücuda zarar vermeyen parçalarını tanıtarak bağışıklık sistemini aktive eden etkili bir koruyucu aşıdır. Böylece bağışıklık sistemi, virüsle karşılaştığında hızlı ve güçlü bir antikor yanıtı geliştirerek enfeksiyonun önüne geçer.
HPV’nin 200’den fazla tipi bulunmaktadır; özellikle yüksek riskli tipler (16 ve 18) rahim ağzı kanserinin yaklaşık yüzde 70’inden sorumludur. Ayrıca HPV tip 6 ve 11, genital siğillerin en yaygın nedenlerindendir. Aşı, bu yüksek riskli ve yaygın tiplere karşı koruma sağlayarak, hem kadınlarda hem erkeklerde kanser ve siğil oluşum riskini önemli ölçüde azaltır.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve sağlık otoriteleri, HPV aşısının en etkili olduğu dönemin cinsel aktivite öncesi yaşlar olduğunu belirtmektedir. Genellikle 9-14 yaş arası kız ve erkek çocuklara iki doz olarak uygulanır; 15 yaş ve üzerindekiler için üç doz önerilir. 26 yaş sonrası ise aşı uygulaması, kişisel risk durumuna göre doktor kararı ile yapılabilir.
HPV aşısı güvenli bir uygulamadır ve yan etkileri genellikle hafif ve geçicidir. En sık görülen yan etkiler, enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık ve hafif ateştir. Ciddi yan etkiler nadirdir. Hamilelik sırasında aşının uygulanması önerilmez, ancak doğum sonrası aşı yaptırılabilir.
Türkiye’de HPV aşısı henüz ulusal aşı takvimine dahil edilmemiştir, ancak özel hastaneler ve sağlık merkezlerinde ücretli olarak uygulanabilmektedir. Uzman kontrolünde yapılan aşı, hem bireysel hem de toplum sağlığı açısından kanserle mücadelede önemli bir adımdır.
HPV aşısı ile cinsel yolla bulaşan bu tehlikeli virüse karşı etkili koruma sağlamak mümkündür. Erken yaşta aşılanmak, ileride karşılaşılabilecek ciddi sağlık sorunlarının önlenmesinde kritik rol oynar.
