Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait hanehalkı tüketim harcamalarını açıkladı. En fazla bütçe konut ve kiraya ayrılırken, ulaştırma ve gıda kalemleri de öne çıktı. Gelir seviyesine ve hane büyüklüğüne göre harcama alışkanlıklarının değiştiği verilerde, özellikle gıda israfındaki artış dikkat çekici bulundu.
En Büyük Pay Kiraya Gitti
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı 2024 yılı hanehalkı tüketim harcaması istatistiklerine göre, vatandaşların cüzdanını en çok yoran kalem, konut ve kira harcamaları oldu. Tüm harcamalar içinde yüzde 26’lık payla ilk sıraya yerleşen bu başlık, Türkiye’de yaşam maliyetinin temel göstergelerinden biri haline geldi.
Hane büyüklüğüne göre harcama dağılımında da çarpıcı farklar ortaya çıktı. Tek kişilik haneler gelirlerinin yüzde 35,2’sini konut ve kiraya ayırırken, bu oran kalabalık ailelerde yüzde 22,4’te kaldı. Altı ve daha fazla kişilik ailelerde gıda harcamaları ise yüzde 24,7 ile öne çıktı.
Ulaşım ve Gıda İkinci Planda
Konut ve kira harcamalarını yüzde 21,6 ile ulaştırma, yüzde 18,1 ile gıda ve alkolsüz içecekler izledi. Eğitim (yüzde 1,6), sağlık ve eğlence (yüzde 2,3) gibi alanlar ise harcama listesinde alt sıralarda kaldı. En düşük pay ise yüzde 0,7 ile sigorta ve finansal hizmetlere ayrıldı.
Gelir Arttıkça Ulaşım Maliyeti Artıyor
TÜİK verileri, gelir seviyesine göre harcama tercihlerinin de farklılaştığını gösterdi. En düşük gelir grubundaki haneler, bütçelerinin yüzde 33,2’sini kiraya, yüzde 30,4’ünü gıdaya, yalnızca yüzde 10,1’ini ulaşıma ayırırken; en yüksek gelir grubundaki haneler ulaştırmaya yüzde 26,6, kiraya yüzde 22,1 ve gıdaya ise yüzde 12,8 harcadı.
Gıda İsrafında Sebze Meyve Öne Çıktı
Gelir düzeyi yükseldikçe gıda israfı da artıyor. Hanelerin en fazla çöpe attığı ürünlerin başında yüzde 40,1 ile taze meyve ve sebzeler geldi. Ekmek israfı yüzde 32, süt ve süt ürünleri ise yüzde 14,3 ile israf listesinde üst sıralarda yer aldı.
