Kırmızı yağmur, halk arasında “kan yağmuru” olarak da bilinir. Gökten düşen kırmızı damlalar ve su birikintilerinin oluşturduğu kırmızı göller, tarih boyunca çoğu kişi için kıyamet alameti gibi algılanmıştır. Ancak bu fenomen tamamen doğaldır ve bilimsel bir açıklaması vardır.
Kırmızı yağmurun kaydı MÖ 7. yüzyıla kadar uzanır. Homeros, Plutarch ve Monmouthlu Geoffrey gibi tarihçiler, bu olayı kötü bir alamet olarak değerlendirmiştir. Orta Çağ’da, 14. yüzyılın ortalarında Kara Veba başlamadan önce kırmızı yağmurun yağdığına dair tanıklıklar, halk tarafından Tanrı’nın uyarısı olarak yorumlanmıştır.
17. ve 18. yüzyıllarda Fransa ve İtalya’daki bilim insanları, bu durumu rasyonel bir biçimde açıklamaya çalışmış, kırmızı yağmurun adı kadar dramatik bir olay olmadığını ortaya koymuşlardır.
Kan Yağmurları Nasıl Oluşur?
Kan yağmuruna yol açan başlıca faktörlerden biri, Sahra Çölü gibi geniş çöl alanlarından taşınan tozdur. Afrika’nın kuzeyini kapsayan Sahra, fırtınalar sırasında havaya kaldırdığı tozları binlerce kilometre uzaklıktaki bölgelere taşır.
Avrupa’da özellikle İspanya ve Güney Fransa’da gözlemlenen kırmızı yağmurlar, bu tozların yağmurla karışması sonucu oluşur. Yağmurun rengi, tozdaki demir oksit miktarına bağlı olarak kırmızı, kahverengi veya kum rengi olabilir.
Buna ek olarak, Kerala, Hindistan’da 2001 yılında yaşanan kırmızı yağmur olayı, bilim dünyasına farklı bir bakış açısı sunmuştur. Mahatma Gandhi Üniversitesi’nde görevli iki fizikçi, Godfrey Louis ve Santhosh Kumar, kırmızı damlacıklarda yalnızca toz değil, canlı biyolojik hücreler olduğunu keşfetmiştir.
İlginç şekilde bu hücrelerde DNA gibi genetik materyal bulunmamaktadır. İlk araştırmalar, olayın bir kuyruklu yıldızdan kaynaklandığı varsayımını gündeme getirmiştir.
Algler ve Kırmızı Yağmur
Daha sonraki araştırmalar, Kerala’daki kırmızı yağmurun nedeninin Trentepohlia annulata adlı yerel bir alg olduğunu göstermiştir. Trentepohlia, kırmızı-turuncu karotenoid pigmentleriyle yağmura rengini verir. Bölgedeki likenlerin çoğu bu alglerden beslenir ve fırtına bulutlarıyla taşındığında, kırmızı yağmur olarak görülür.
Benzer şekilde, 2014 yılında İspanya’nın Zamora kentinde yaşanan kırmızı yağmur olayı da Haematococcus pluvialis adlı tatlı su yosunundan kaynaklanmıştır. Bu yosun parçacıkları, suyun kırmızıya dönüşmesine neden olur ve doğada olağan bir fenomendir.