Küresel piyasalar, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirim sürecine yönelik artan iyimserlik ve güçlü bilançoların etkisiyle yükselen risk iştahına rağmen, ABD ile Çin arasındaki ticaret geriliminin yeniden tırmanması nedeniyle dalgalı bir seyir izliyor.
ABD’de hükümetin hâlâ kapalı olması makroekonomik veri akışını sekteye uğratırken, ekonomik görünümün netleşmesini zorlaştırıyor.
Öte yandan, Çin’in nadir toprak elementleri ihracatına getirdiği sınırlamaların ardından ABD Başkanı Donald Trump’ın ek gümrük vergisi tehdidi piyasaların tedirginliğini artırıyor.
Trump son açıklamasında, Çin’in ABD’den soya fasulyesi alımlarını kasıtlı olarak durdurmasını “ekonomik açıdan düşmanca bir hamle” olarak nitelendirdi ve buna karşılık olarak Çin ile yemeklik yağ ticaretini askıya alma seçeneğini değerlendirdiklerini ifade etti.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, küresel tedarik zincirlerinde Çin’e artık güvenilemeyeceğini belirterek, “Riskleri azaltmak ve tedarik ağlarını çeşitlendirmek için ABD ve müttefiklerinin birlikte hareket etmesi gerekiyor” dedi.
ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer ise Çin’in nadir toprak elementleriyle ilgili hamlesini “küresel tedarik zincirleri üzerinde güç kazanma girişimi” olarak değerlendirdi.
Hükümetin Kapanması Ekonomiyi Zorluyor
Ticaret gerilimlerinin yanı sıra federal hükümetin kapalı kalmasının ekonomik etkileri de tartışılıyor.
Bessent, hükümetin her kapalı kaldığı günün ekonomiye yaklaşık 15 milyar dolara mal olabileceğini söyledi.
Trump, uyguladığı politikaların ABD yatırımları üzerinde olumlu etkiler yarattığını savunarak Demokratlardan hükümetin yeniden açılması konusunda destek talep etti.
Ancak hükümetin kapalı olması nedeniyle eylül ayına ilişkin enflasyon verileri açıklanamadı. Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) 24 Ekim’de yayımlanması bekleniyor.
Bu süreçte, özellikle istihdam ve enflasyon gibi Fed’in faiz kararlarını etkileyebilecek kritik verilerin gecikmesi fiyatlamalarda belirsizlik yaratıyor.
Para piyasalarında, Fed’in ekim ve aralık toplantılarında 25’er baz puanlık iki indirimle toplam 50 baz puan gevşeme yapacağı beklentisi güç kazandı.
Bej Kitap: Enflasyon Baskısı Devam Ediyor
Fed’in dün yayımladığı Bej Kitap raporuna göre, düşük ve orta gelirli Amerikalılar yükselen fiyatlar karşısında harcamalarını sınırlamaya ve indirim fırsatlarını değerlendirmeye devam ediyor.
Raporda ayrıca yüksek tarifelerin ve zayıf talebin ekonomik koşulları zorlaştırdığı belirtildi.
Altın Rekor Kırdı, Dolar Düşüşte
Jeopolitik riskler, merkez bankalarının alım yönlü tutumu ve Fed’in faiz indirimi beklentileri altın fiyatlarını desteklemeye devam ediyor.
Altının onsu 4.242,12 dolara çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. Şu sıralarda ons altın 4.210 dolardan işlem görüyor.
Tahvil piyasasında alım eğilimi sürerken, ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,02 seviyesinde sabitlendi.
Dolar endeksi ise üç gündür düşüşte ve şu anda yüzde 0,1 azalışla 98,6 seviyesinde bulunuyor.
Kurumsal tarafta ise, beklentilerin üzerinde kâr açıklayan Bank of America hisseleri yüzde 4’ten fazla, Morgan Stanley hisseleri ise yüzde 5’e yakın değer kazandı. Hollandalı çip üreticisi ASML’nin güçlü bilançosu da sektör genelinde alımları tetikledi; AMD hisseleri yüzde 9, Intel hisseleri ise yüzde 4’ün üzerinde yükseldi.
New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 0,40, Nasdaq yüzde 0,66 artarken, Dow Jones yatay kapandı. ABD vadeli endeksleri yeni güne hafif satıcılı başladı.
Avrupa’da Fransa Hariç Satış Baskısı Hakim
Avrupa borsaları, Fransa dışındaki ülkelerde günü düşüşle tamamlarken, ABD-Çin ticaret savaşının uzayabileceği endişeleri risk iştahını azalttı.
Fransa’da siyasi gelişmeler de yatırımcıların odağında yer alıyor. Sosyalist Parti, hükümetin düşmemesi için emeklilik reformunun tamamen askıya alınmasını talep ediyor.
Borsa kapanışlarında, Fransa CAC 40 endeksi yüzde 1,99 artarken, İtalya FTSE MIB 30 yüzde 0,40, İngiltere FTSE 100 yüzde 0,30, Almanya DAX 40 ise yüzde 0,23 geriledi. Avrupa vadeli endeksleri güne negatif başladı.
Asya’da Yarı İletken Hisseleri Parlıyor
Asya piyasalarında karışık bir görünüm izleniyor. ABD-Çin geriliminin yarattığı endişeler Hong Kong ve Çin borsalarında satış baskısını artırırken, yarı iletken hisselerindeki yükseliş bölge genelinde alımları destekliyor.
ASML’nin güçlü bilançosu, Japonya ve Güney Kore’deki teknoloji hisselerine de olumlu yansıdı.
Japon üretici Renesas Electronics’in hisseleri yüzde 8,6, Tokyo Electron’un yüzde 4,3, Furukawa Electric’in yüzde 3, Fujikura’nın yüzde 2 ve Advantest’in yüzde 1,6 artışla işlem görüyor.
Güney Koreli SK Hynix hisseleri de yüzde 7,2 yükseldi. Japonya’da açıklanan verilere göre, ağustos ayında çekirdek makine siparişleri aylık yüzde 0,9 düşerken, yıllık bazda yüzde 1,6 artmasına rağmen beklentilerin gerisinde kaldı.
Kapanışa doğru Japonya Nikkei 225 endeksi yüzde 1,3, Güney Kore Kospi endeksi yüzde 2,1 artarken; Çin Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1, Hong Kong Hang Seng endeksi ise yüzde 0,6 geriledi.
Borsa İstanbul Günlük Kazançla Tamamladı
Yurt içinde, Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi günü yüzde 1,44 artışla 10.464,48 puandan tamamladı. VİOP’ta ekim vadeli BIST 30 kontratı ise akşam seansında yüzde 0,6 düşüş kaydetti.
Dolar/TL dün 41,8460’tan kapanırken, bugün bankalararası piyasada 41,8420 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, yurt içinde bugün konut fiyat endeksi, konut satış istatistikleri ve haftalık para-banka verilerinin; yurt dışında ise Avro Bölgesi dış ticaret dengesi ve ABD Philadelphia Fed imalat endeksinin takip edileceğini belirtiyor.
Ayrıca, ABD’de hükümetin kapalı olması nedeniyle kamuya ait veri açıklamalarının bugün de gerçekleşmeyeceği hatırlatıldı.
Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.500 ve 10.600 puan direnç, 10.300 ve 10.200 seviyeleri ise destek konumunda izleniyor.
