Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen malignite türlerinden biridir. Türkiye’de her 12 kadından birinde yaşamının bir döneminde ortaya çıkıyor. Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Yusuf Aytaç Tohma, kanser tedavisinde uygulanan kemoterapi ve radyoterapinin üreme hücrelerine doğrudan zarar verebileceğini belirtti.
Prof. Dr. Tohma, “Meme kanseri tanısı alan kadınlara, tedaviye başlamadan önce bekâr iseler yumurtalarını, evli iseler embriyolarını dondurmaları önerilmektedir. Böylece tedavi tamamlandıktan sonra anne olma olasılığı korunmuş olur” dedi.
Erken Tanının Önemi ve Düzenli Kontroller
Prof. Dr. Tohma, meme kanserinde erken tanının tedavi başarısını ve yaşam süresini belirleyen en kritik faktörlerden biri olduğunu vurguladı.
Kadınların vücutlarındaki değişiklikleri dikkatle takip ederek düzenli hekim kontrollerini aksatmaması büyük önem taşıyor.
Memede veya koltuk altında fark edilen kitle, meme başında akıntı, içe çekilme, şekil bozukluğu, deri üzerinde kabuklanma, kızarıklık veya yara oluşumu, hastalığın habercisi olabileceğini belirten Tohma, bazı risk faktörlerini de şöyle sıraladı: hiç doğum yapmamış olmak, erken yaşta adet görmek, geç menopoza girmek, fazla kilolu olmak, birinci derece akrabalarda meme kanseri öyküsü ve genetik mutasyonlar.
Kemoterapi ve Radyoterapinin Üreme Üzerindeki Etkileri
Kemoterapi ve radyoterapi, kanser hücrelerini yok etmeyi amaçlarken sağlıklı üreme hücrelerine de zarar verebilir. Prof. Dr. Tohma, bu tedavilerin yumurta rezervinde azalma ve üreme dokularında adezyon gelişimi gibi kalıcı etkiler bırakabileceğini belirtti.
Tedavi sonrası doğal yolla gebelik olasılığı, kullanılan ilaç, doz ve tedavi süresine göre değişmekle birlikte genellikle düşüktür.
Bu nedenle, kanser tanısı alan kadınlarda tedaviye başlamadan önce yumurta veya embriyo dondurma işleminin yapılması, doğurganlığın korunması açısından en etkili yöntemlerden biridir. Özellikle genç yaşta dondurulan üreme hücreleri, tüp bebek tedavisinde daha yüksek başarı oranları sağlamaktadır.
Üreme Hücresi Dondurma İşlemi Nasıl Yapılıyor?
Üreme sağlığını koruma amacıyla yapılan yumurta ve embriyo dondurma işlemleri, son yıllarda kanser tedavisi gören kadınlar arasında giderek yaygınlaşıyor.
Prof. Dr. Tohma, bu işlemin deneyimli uzmanlar tarafından, yüksek teknolojik donanıma sahip embriyoloji laboratuvarlarında gerçekleştirilmesi gerektiğini söyledi.
Dondurma sırasında vitrifikasyon adı verilen özel bir yöntem kullanılıyor. Bu yöntemde hücreler, özel solüsyonlar yardımıyla dakikada yaklaşık 10.000°C hızla soğutularak donduruluyor ve sıvı azot tanklarında -196°C’de güvenle saklanıyor. Gebelik planlandığında ise yumurtalar çözülerek tüp bebek tedavisine başlanabiliyor; embriyo dondurmuş hastalarda ise uygun zamanda transfer yapılabiliyor.
Meme Kanseri Tanısı Anne Olma Şansını Kaybettirmiyor
Prof. Dr. Tohma, “Meme kanseri tanısı, kadınların üreme potansiyelini tamamen kaybedecekleri anlamına gelmez. Erken farkındalık, zamanında üreme hücresi dondurma işlemi ve uzman merkezlerde yürütülen multidisipliner yaklaşımlar sayesinde kadınlar hem sağlıklarına kavuşmakta hem de ilerleyen dönemde anne olma şansını koruyabilmektedir” dedi.
