Mustafa Kemal Atatürk’ün Milli Mücadele’yi başlatmak üzere 1919’da Samsun’a çıktıktan sonra bir süre konakladığı Havza’daki tarihi Bayram Efendi Konağı’nda yangın çıktı. Yaklaşık iki asırlık konakta çıkan yangın kısa sürede söndürüldü ancak yapıda hasar meydana geldi.
Atatürk’ü Havza’ya davet eden heyette yer alan Bayram Efendi’ye ait konağın bahçesindeki kameriyede, henüz belirlenemeyen bir nedenle yangın çıktı.
Alevlerin kısa sürede eve de sıçraması üzerine Samsun Büyükşehir Belediyesi Havza İtfaiye Grup Amirliği ekipleri bölgeye sevk edildi. Ekiplerin müdahalesiyle yangın kontrol altına alındı.
Yangında kameriye tamamen yanarken, evin dışında da maddi hasar oluştu. Olayda can kaybı yaşanmadı. Milli Mücadele döneminin önemli simgelerinden biri olan Bayram Efendi Konağı, 2009 yılında Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulunca koruma altına alınmıştı.
İki katlı ve sekiz odalı tarihi yapı, 2015 yılında iş insanı Mehmet Demirbilek tarafından satın alınmış, restorasyon çalışmalarına başlanmış ancak süreç tamamlanmamıştı. Yangın sonrası yapının durumuyla ilgili inceleme başlatıldı.
