BETÜL DEMİR
Sedad Hakkı Eldem, Osmanlı’nın soylu bir ailesinin çocuğu olarak 20 Aralık 1908 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Mimar, akademisyen ve yazar olan Eldem, son Osmanlı aristokrat ailesinin soyundan gelen Sadrazam İbrahim Edhem Paşa'nın üçüncü kuşak torunu ve diplomat İsmail Hakkı Eldem'in oğludur.
Eldem, babasının mesleğinden ötürü çocukluğunu Cenevre, Münih ve Zürih’te geçirir. İlkokul öğrenimini Fransızca, lise öğrenimini ise Almanca olarak alır. 1924 yılında ise tekrardan İstanbul’a döner.
1928 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi mimarlık bölümünü tamamlar. Daha sonrasında ise Fransa, İngiltere ve Almanya'da mimarlık alanında birçok staj yapar. Aynı dönemde, o zamanın önde gelen isimlerinden ünlü mimar Le Corbusier ile tanışma fırsatı bulur. 1932 yılında kendi bürosunu açar ve aynı zamanda Güzel Sanatlar Akademisinde ders vermeye başlar. 1978 yılında emekli olana kadar Akademi’deki görevine devam eder.
Mimari Hayatı
Sedad Hakkı Eldem, II. Ulusal Mimarlık Dönemi’nin başlangıcı sayılan çalışmalara imza atar. Nitekim ABD’de New York Dünya Sergisi'nde yaptığı Türk Pavyonu(1938-1939) çalışması bunun en önemli referansları arasında yer alır. 1940’ta Arkitekt dergisinde yayımlanan ‘Yerli Mimariye Doğru’ isimli yazısına yerli mimarinin nasıl olması gerektiğine yönelik bilgiler verir. Eldem, bir dönem strüktüralizm akımının etkisinde kalır. 1948’te Emin Onat ile birlikte tasarladıkları İstanbul Adalet Sarayı, mimari üslupta yeni bir akılcı-işlevci dönemi yapısına örnek olur.
Eldem, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu çatısı altında 16 yıl boyunca, tarihi eserleri korumak adına görev alır. 1978 yılına kadar görevini yerine getirir.
Türk mimarlık tarihinde bir döneme damga vuran Mimar Sedad Hakkı Eldem, 7 Eylül 1988'de İstanbul’daki evinde yaşamını yitirir.
En Önemli Eserleri
Sosyal Sigortalar Kurumu Binası (1962-1964, Zeyrek)
Uşaklıgil (1956-1965, Emirgan)
Kıraç Yalıları (1965-1966, Vaniköy)
Sirer Yalıları (1966-1967, Yeniköy)
Komili Yalıları (1978-1980, Kandilli)
Rahmi Koç Evi (1975-1980, Tarabya)
Akbank Genel Müdürlüğü Binası (1967-1968, Fındıklı)
Atatürk Kitaplığı (1973, Taksim)
Alarko Blokları (1976-79, Maslak)
Yıldız Mahallesi (1976-1978)
Hindistan Büyükelçiliği (1965-1968)
Pakistan Büyükelçiliği (1964-1974)
Hollanda Büyükelçiliği (1973-1977)
Kitapları
Türk Evi Plan Tipleri (1954),
Köşkler ve Kasırlar (I-II, İstanbul 1969-1973),
Türk Mimari Eserleri (İstanbul 1976)
Türk Bahçeleri (İstanbul 1976) ve Köçeoğlu Yalısı-Bebek (İstanbul 1977)
Sadabad (İstanbul, 1978)
İstanbul Anıları (1979)
Boğaziçi Anıları (1979)
Feridun Akozan ile birlikte Topkapı Sarayı: Bir Mimarî Araştırma (1982)
Türk Evi-Osmanlı Devri (İstanbul I, 1984; II, 1986; III, 1987)
