İstanbul’un simge yapılarından biri olan Sirkeci Garı, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başlatılan kapsamlı restorasyon sürecine girdi.
Tarihi salonlar ve içinde yer alan İstanbul Demiryolu Müzesi, çalışmalar nedeniyle bir süreliğine ziyarete kapatıldı.
Bakanlık tarafından yürütülen projeye göre garın tarihi dokusu korunarak yenilenecek. Çatıdan vitray pencerelere, cephelerden iç mekanlara kadar her bölüm aslına uygun şekilde restore edilecek.
İlk etap tamamlandığında salonlar; müze, galeri ve tematik kültür alanı olarak yeniden düzenlenecek ve koruma altına alınacak.
Restorasyonun bitmesiyle birlikte, Demiryolları Müzesi’nin yanı sıra yeni kurulacak Göç Müzesi de ziyaretçilerini ağırlayacak.
Bu müze, özellikle 1960’lı yıllarda Türk işçilerinin Avrupa’ya göç sürecinde Sirkeci Garı’nın oynadığı kritik rolü yansıtacak.
Çalışma, “Kültür Adası” konseptiyle tasarlanıyor ve 2026’daki İstanbul Kültür Yolu Festivali’ne kadar tamamlanması hedefleniyor.
Danışma kurulunda Prof. Dr. Luca Molinari, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. Feridun Çılı, Han Tümertekin, Beral Madra ile Türkiye Tasarım Vakfı’ndan isimler yer alıyor.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, proje sonunda “Göç Müzesi, tematik müze ve resim galerisi” gibi kültürel alanların hayata geçirileceğini, ayrıca yapının “AVM veya otel olmayacağını” vurgulamıştı.
Restorasyonun ardından Sirkeci Garı’nda demiryolu taşımacılığının süreceği de belirtildi.
1890’dan Günümüze İstanbul’un Avrupa’ya Açılan Kapısı
Temeli 11 Şubat 1888’de atılan Sirkeci Garı, Sultan II. Abdülhamid döneminde inşa edilerek 3 Kasım 1890’da hizmete girdi.
Alman mimar August Jasmund’un eseri olan yapı, Oryantalist mimarinin güçlü örnekleri arasında yer alıyor.
Taş ve tuğladan inşa edilen Bizans üslubundaki duvarları, Selçuk tarzı oymalı kapıları ve at nalı biçimli kemerli pencereleriyle dikkat çekiyor.
Gar, tarih boyunca yalnızca bir ulaşım noktası değil, Batı ile Doğu’nun buluşma noktası olarak da öne çıktı. Paris’ten İstanbul’a uzanan ünlü Orient Ekspresi’nin son durağı olan Sirkeci, 4 Ekim 1883’te ilk seferini tamamladı.
Lüks vagonları, gümüş yemek takımları ve seçkin yolcu kitlesiyle dönemin en prestijli tren hattı olan Orient Ekspresi, 1977’ye kadar İstanbul’a seferlerini sürdürdü.
Agatha Christie, “Doğu Ekspresinde Cinayet” romanı için ilhamını 1920’ler ve 1930’lardaki İstanbul seyahatlerinden aldı.
20. yüzyılda diplomatik ve turistik hareketliliğin merkezi haline gelen Sirkeci Garı, 2005’te açılan İstanbul Demiryolu Müzesi ile kültürel mirasını koruma altına aldı.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’na bağlı müzede yaklaşık 300 eser; lokomotif parçalarından istasyon ekipmanlarına, tarihi fotoğraflardan tren kabinlerine kadar geniş bir yelpazede sergilendi.
Sirkeci Garı, yıllar içinde festivallerden konserlere, dergi fuarlarından şenliklere kadar pek çok etkinliğe ev sahipliği yaptı.
2013’te Marmaray hattının devreye girmesiyle raylı ulaşım durdurulmuş, ancak 2024’te T6 tramvay hattı ile yeniden hizmete açılmıştı.
