Tiroidektomi, boynun ön kısmında yer alan tiroid bezinin tamamının ya da bir kısmının cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Tiroid bezi, vücut metabolizmasını düzenleyen hormonları (T3 ve T4) üreten, kelebek şeklinde bir endokrin bezidir. Bu hormonlar kalp atış hızından vücut ısısına, enerji kullanımından sindirime kadar birçok yaşamsal fonksiyonu etkilemektedir. Tiroidektomi, genellikle tiroid hastalıklarının tedavisinde başvurulan bir yöntemdir. Tiroid bezinin tamamı alınırsa total tiroidektomi, sadece bir lobu çıkarılırsa lobektomi ya da parsiyel tiroidektomi olarak adlandırılır.
Tiroidektomi, ciddi tiroid hastalıklarının tedavisinde etkili olan güvenli bir cerrahi yöntemdir. Ameliyat sonrası yaşam tarzı bazı açılardan değişse de, düzenli takip ve uygun tedaviyle hastalar sağlıklı bir yaşam sürdürebilir. Her hasta için riskler ve yararlar farklı olabileceğinden, karar süreci mutlaka uzman doktorla birlikte değerlendirilmelidir.
Tiroidektomi Neden Yapılır?
Tiroidektomi kararı, çeşitli sağlık sorunları nedeniyle alınabilir:
1. Tiroid Nodülleri: İyi huylu (benign) veya kötü huylu (kanser) olabilir. Nodül büyükse, nefes alma ya da yutma güçlüğüne neden oluyorsa ameliyat önerilir.
2. Tiroid Kanseri: En sık tiroidektomi nedeni budur ve erken evrede fark edilen tiroid kanserlerinde bezin tamamı çıkarılır.
3. Guatr (Bez Büyümesi): Tiroidin anormal şekilde büyümesiyle oluşur ve büyük guatrlar boyuna baskı yaparak solunum veya yutma sorununa yol açabilir.
4. Hipertiroidi (Tiroidin aşırı çalışması): Graves hastalığı gibi otoimmün nedenlerle tiroidin fazla hormon üretmesi. İlaç tedavisine yanıt vermeyen vakalarda tiroidektomi düşünülür.
Tiroidektomi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tiroid Hormon Tedavisi: Total tiroidektomi sonrası vücut artık hormon üretemeyeceği için ömür boyu levotiroksin gibi sentetik tiroid hormonları kullanılır.
Kalsiyum Desteği: Paratiroid bezleri etkilenmişse geçici kalsiyum düşüklüğü olabilir ve belirti olarak ellerde uyuşma, kas krampları görülebilir.
Ses Değişiklikleri: Ses tellerini kontrol eden sinir zarar görebilir ve bu durum genellikle geçicidir, nadiren kalıcı olabilir.
Yara Bakımı: Ameliyat sonrası dikiş yerinin enfeksiyon riskine karşı temiz tutulması gerekir.
Takip ve Kontroller: Hormon düzeyleri, kalsiyum seviyesi ve tiroid kanseri öyküsü varsa tekrar değerlendirmeler yapılır.
Tiroidektominin Riskleri Nelerdir?
· Kanama veya enfeksiyon
· Kalıcı ses kısıklığı (nadiren)
· Hipoparatiroidizm (paratiroid bezlerinin hasarı)
· Hipotiroidizm (yetersiz hormon üretimi)
