TÜİK’in 2024 yılı su ve atık su istatistikleri, Türkiye’nin su kullanımında önemli bir artış yaşandığını ortaya koydu. 2022’de 19,2 milyar metreküp olan toplam su çekimi, 2024’te 20,3 milyar metreküpe yükseldi.
Raporda dikkat çeken bir diğer veri ise kişi başı günlük su tüketimi oldu. Belediyeler aracılığıyla şebekelere çekilen su miktarı kişi başı ortalama 255 litreyi buldu.
Kişi Başına Su Kullanımı 255 Litreye Ulaştı
2024 yılında kişi başına düşen günlük su kullanımı 255 litre olarak hesaplandı. İstanbul’da bu rakam 203 litre, Ankara’da 270 litre ve İzmir’de 215 litre oldu. Atık su bazında ise İstanbul öne çıkarak kişi başı günlük 291 litre ile zirvede yer aldı.
Tatlı Su Kaynakları Belediyelere Gidiyor
2024 yılında çekilen suyun yüzde 54,6’sı denizlerden, kalan yüzde 45,4’lük kısmı ise tatlı su kaynaklarından sağlandı. Tatlı suyun yüzde 81’i belediyeler tarafından temin edilirken, sanayi ve diğer kurumların payı daha düşük kaldı.
Denizlerden çekilen suyun büyük çoğunluğu, yüzde 93,8’i gibi yüksek bir oranla soğutma çalışmalarında kullanıldı.
Belediyeler 7,5 Milyar Metreküp Su Temin Etti
Belediyeler tarafından kullanılan 7,5 milyar metreküp suyun büyük bölümü barajlardan sağlandı. Diğer kaynaklar arasında kuyular, doğal kaynaklar ve akarsular da yer aldı. Bu suyun yaklaşık yüzde 59’u arıtılarak dağıtıma sunuldu.
17,2 Milyar Metreküp Atık Su Boşaltıldı
Belediyeler ve sanayi tesisleri tarafından 2024’te doğaya bırakılan atık su miktarı 17,2 milyar metreküp olarak belirlendi. Atık suların çoğu denizlere ve akarsulara boşaltıldı. Termik santraller tek başına toplam deşarjın yarısını oluşturdu.
Doğaya bırakılan atık suyun büyük çoğunluğu denizlere dökülüyor. 2024 verilerine göre, toplam atık suyun yüzde 75,9’u denizlere, yüzde 19,5’i ise akarsulara yönlendirildi.
Barajlara aktarılan pay yüzde 1,1 olurken, foseptik sistemlerine giden oran yüzde 0,8’de kaldı. Göl ve göletlere deşarj edilen suyun oranı yüzde 0,6 olarak kaydedildi.
2024 yılı verilerine göre, doğrudan çevreye bırakılan atık suyun en büyük kısmı termik santrallerden kaynaklandı. Toplam atık suyun yüzde 50,2’si bu santrallerden deşarj edilirken, belediyelerin payı yüzde 31,9 olarak gerçekleşti.
İmalat sanayisi iş yerleri yüzde 13,8’lik oranla üçüncü sırada yer aldı. Organize sanayi bölgeleri yüzde 1,7, maden işletmeleri yüzde 1,6 ve köyler ise yalnızca yüzde 0,8 oranında atık su deşarjıyla sürece katkı sağladı.
Suyun Yüzde 78’i Geri Dönüştürüldü
Soğutma suyu hariç bırakıldığında, doğaya salınan atık suyun yüzde 78,3’ü arıtma tesislerinden geçirildi.
Arıtılan 4,9 milyar metreküp atık suyun yarısından fazlasında gelişmiş arıtma yöntemleri uygulandı. Fiziksel, biyolojik ve doğal arıtma sistemleri ise diğer yöntemleri oluşturdu. Arıtılan suyun küçük bir kısmı sanayi ve tarımda yeniden kullanıldı.
