Doç. Dr. Hilal Denizoğlu Külli, yaşlılıkta düşmelerin yalnızca geçici yaralanmalara değil, kalıcı sağlık sorunlarına da neden olabileceğini belirtti.
Külli, 1 Ekim Dünya Yaşlılar Günü vesilesiyle yaptığı açıklamada, düzenli egzersiz, ev içi güvenlik düzenlemeleri ve kas-dengeli programların düşme riskini önemli ölçüde azalttığını söyledi.
Düşmelerin Nedenleri Çok Katmanlı
Külli, düşmelerin tek bir sebepten değil, biyolojik, çevresel ve davranışsal etkenlerin birleşiminden kaynaklandığını aktardı. Kas gücü ve denge kaybı, görme-işitme sorunları, çoklu ilaç kullanımı ve kırılganlık gibi faktörlerin riski artırdığını belirtti.
Evde gevşek halılar, yetersiz aydınlatma ve tutunma barlarının eksikliği gibi düzenlenebilir etkenlerin de tabloyu ağırlaştırdığı ifade edildi.
Düşme Sonrası Riskler ve Önemi
Yaşlı bireylerde düşmenin sadece anlık yaralanmayla sınırlı kalmadığını, gelecekte yeni düşmelerin habercisi olabileceğini söyleyen Külli, bu nedenle profesyonel değerlendirme ve önleyici programların şart olduğunu vurguladı. “Düşmenin kemiği mi kırdığı yoksa kemik kalitesizliğinin mi düşmeye yol açtığı tartışması her iki durumu da kapsıyor” dedi.
Egzersiz ve Güçlendirme Çözümleri
Fizyoterapistlerin yönlendirdiği kas-denge-koordinasyon odaklı egzersizlerin riski azaltmada etkili olduğunu belirten Külli, ev içi güvenlik ve uygun ayakkabı kullanımının da önemini vurguladı. “Düşme, kırığı başlatan olaydır; kemik kalitesi ise kırığın oluşum olasılığını belirler. Düşmeyi önlemek için kapsamlı bir planlama şart” ifadelerini kullandı.
Düzenli Egzersiz, Kas ve Kemik Bankası
Külli, düşmelerin önlenmesinin yaşam boyu süren bir süreç olduğunu “Genç ve orta yaşlarda edinilen düzenli egzersiz alışkanlıkları, ilerleyen yıllarda adeta bir ‘kas ve kemik bankası’ gibi çalışır. Yürüyüş, direnç ve denge çalışmaları hem düşmeye hem de kalp-damar ve diyabet riskine karşı korur” şeklinde belirtti.
Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi
65 yaş ve sonrası için fizyoterapist eşliğinde kas gücü, denge, yürüme, esneklik, bilişsel işlevler ve ev ortamı değerlendirmesi şart. Külli, tai chi veya temel yöresel danslar gibi aktivitelerin dengeyi desteklediğini, ev güvenliği ve doğru ayakkabı seçiminin riskleri azaltmada kritik olduğunu kaydetti.