Dünya genelinde güneş ve rüzgar enerjisi yatırımları, “2030’a kadar yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma” hedefini mümkün kılacak bir ivme yakalasa da, ülkelerin ulusal planlarındaki eksiklikler bu hedefin geleceği konusunda belirsizlik yaratıyor.
Enerji düşünce kuruluşu Ember, Brezilya’nın Belem kentinde yapılacak Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 30. Taraflar Konferansı (COP30) öncesinde yayımladığı analizinde, küresel yenilenebilir enerji kapasitesindeki fiili büyümeyi ve ülkelerin taahhütlerini karşılaştırdı.
2023 yılında Dubai’de gerçekleştirilen COP28 zirvesinde, 100’ü aşkın ülke, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkararak 11 teravata ulaşma sözü vermişti.
Ancak Ember’in raporuna göre, ülkelerin mevcut ulusal enerji planları hâlâ bu seviyenin yalnızca iki katına ulaşacak hedefleri içeriyor.
Güneş ve rüzgar enerjisi yatırımlarındaki artış küresel ölçekte güçlü bir ilerleme sergilese de, ulusal hedeflerin yetersiz kalması “üç katına çıkarma” hedefinin tam anlamıyla güvence altına alınmasını zorlaştırıyor.
Analizde, bu yılın eylül ayına kadar toplanan veriler ışığında 2025’in dünya genelinde güneş ve rüzgar enerjisi kurulumları açısından rekor bir yıl olacağı öngörülüyor.
Özellikle güneş enerjisinde Çin’in hız kesmeyen yatırımları bu büyümenin en önemli itici gücü olarak öne çıkıyor.
Verilere göre, 2024 yılı sonunda yenilenebilir enerji kaynaklarında 793 gigavatlık yeni kapasite devreye alınacak.
Bu, 2023’teki 717 gigavatlık artışa göre yaklaşık yüzde 11’lik bir büyüme anlamına geliyor. 2025 yılında güneş enerjisi kapasitesinin yıllık bazda yüzde 9, rüzgar enerjisi kapasitesinin ise yüzde 21 oranında artması bekleniyor.
Çin’in tek başına küresel büyümenin büyük kısmını oluşturacağı tahmin ediliyor. Ülkenin, güneş enerjisindeki artışın yüzde 66’sını, rüzgar enerjisindeki artışın ise yüzde 69’unu karşılayacağı öngörülüyor.
Yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma hedefinin yakalanabilmesi için 2023-2030 yılları arasında rüzgar ve güneş enerjisinde yıllık ortalama yüzde 21’lik bir büyüme gerekiyor.
Şu ana kadarki veriler, 2023-2025 döneminde bu oranın yüzde 29 seviyesinde gerçekleştiğini gösteriyor.
Bu eğilim devam ederse, 2026-2030 arasında yüzde 12’lik ek büyüme ile hedefe ulaşmak mümkün görünüyor.
Ember Enerji analisti Katye Altieri, rapora ilişkin değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı:
“Yenilenebilir enerji kapasitesi, hükümetlerin öngördüğünden çok daha hızlı büyüyor. Ancak ülkeler hedeflerini hızla güncellemezse, bu olağanüstü gelişimi destekleyecek şebeke, esneklik ve depolama altyapısının geride kalma riskiyle karşı karşıyayız.”
