Yüz körlüğü veya yüz agnozisi olarak da bilinen prosopagnozi, dünya çapında binlerce insanı değişen derecelerde etkilemektedir. Peki, yüz körlüğü acı çekenlerin hayatını ne kadar zorlaştırıyor?
Prosopagnoziden mustarip olan insanlar, hayatlarının her günü belirsiz ve çoğu zaman düşmanca olan dış dünyaya katlanmak zorundadır.
Yüz körlüğü semptomları az olabilir ancak bunların ortaya çıkardığı dezavantajlar ölçülemez. Kalıcı körlük veya işitme kaybına benzer şekilde, yüz körlüğü de onunla yaşayanlar üzerinde derin bir etkiye sahip olan, oldukça izole edici bir durum olabilir.
Yüz Körlüğü Nasıl Ortaya Çıkar?
Şu anda prosopagnozinin bilinen iki türü vardır: Biri, hastalığın son derece nadir görülen bir şeklidir ve şiddetli travma sonrasında edinilebilir. Diğer tip ise bilim adamlarının ailelerden geçtiğine inandıkları gelişimsel bir eksikliktir.
Beynin bir yüzü tanıyabilmesi için oksipital ve temporal loblarda bulunan son derece karmaşık bir dizi nöronun birlikte çalışması gerekir. Sinir ağının yüz özelliklerini çözen herhangi bir bölümünün hasar görmesi, yüz körlüğünün gelişmesine neden olabilir.
Yüzler Her Zaman Bulanık Değildir
Yüz körlüğü olan kişilerle ilgili yaygın yanılgılardan biri, yüzleri görememeleri veya söz konusu yüzün bir bulanık olmasıdır.
Yüz körlüğü olan insanlar, yüzleri diğer herkesle aynı şekilde görürler. Sadece beyinleri bu görüntüleri kısa veya uzun vadeli anılara dönüştürmekte zorlanır.
Çeşitli Nedenler, Aynı Hastalık
Edinilmiş yüz körlüğü vakalarında sorunun temel nedenini belirlemeye yönelik çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Ne yazık ki, yüz tanımayı yöneten bilişsel sistemin karmaşık doğası nedeniyle pek çok farklı rahatsızlık, kişinin aile üyelerine ait yüzleri bile tanıyamamasına neden olabilir.
Sağ oksipital lob travması geçiren bir kişi, yüz özelliklerini hiçbir şekilde işleyemeyebilir. Temporal lobunda lezyon olan biri ise az önce gördüğü bir yüzü hatırlayamayabilir. Başlangıçtaki neden farklı ancak işlevsel sonuç aynıdır.
Yüz Körlüğü Olan Bazı Kişiler Kendi Yüzlerini Tanımakta Zorlanırlar
Yüz körlüğü olan bir kişi kendisini görmek için aynaya güvenebilir ancak bunun ötesinde yüz körlüğü olan kişiler muhtemelen kendilerini kalabalığın arasından seçemezler.
Her Zaman Mevcut Olan "Tanıdık Görünüyorsun" Duygusu ile Yaşamak
Yüz körlüğü olan bir kişiye göre , "tanıdık görünüyorsun" hissi her gün yaşanan bir şeydir. Özellikle yüz körlüğü olan bir kişinin arkadaşlarını ve ailesini tanımlamak için kullandığı fiziksel özelliklerden birinde değişiklik yapıldıktan sonra bu durum daha da karmaşık hale gelir.
Yüz Körlüğü Hastaları, İnsanları Tanımlamak İçin Farklı Ayırt Edici Özelliklere Güvenmek Zorundadır
Çoğu insan, bir kişiyi diğerlerinden ayırmak için sadece benzersiz yüz özelliklerini kullanabilir: büyük bir burun, yeşil gözler, çarpık dişler. Yüz körlüğüyle yaşayan insanlar ise tamamen farklı yöntemlere başvururlar.
Sadece İnsan Yüzlerini Değil, Bütün Yüzleri Tanıma Güçlüğü Çekiyorlar
Yüz körlüğünden kaynaklanabilecek doğal izolasyon göz önüne alındığında, yüz körlüğüyle yaşayan insanların herhangi bir yüzü, hatta hayvan yüzlerini bile tanımakta zorlanması söz konusudur.
Belirtiler Doktorlar Tarafından Çok Fark Edilemez
Hastalığın kazanılmış versiyonunun aksine, doğal bir sorun nedeniyle ortaya çıkan yüz körlüğünün teşhis edilmesi inanılmaz derecede zordur. Edinsel yüz körlüğü 1850'lerden bu yana dikkat çeken bir tıbbi rahatsızlık olmasına rağmen, gelişmiş prosopagnozi 1976'ya kadar doktorlar tarafından tespit edilememişti. Gelişimsel yüz körlüğü olan bazı kişiler bir hastalıkları olduğunun farkına bile varmazlar.
HABER MERKEZİ
