Dut pekmezi, dut meyvesinin kaynatılarak yoğunlaştırılmasıyla oluşur ve Türkiye’nin birçok bölgesinde yaygın olarak üretilir. Doğal tatlandırıcı olarak kullanılan dut pekmezinin karadut ve beyaz dut olarak iki ana çeşidi bulunur. Tat olarak hafif ekşimsi olan karadut veya tatlı olan beyaz dut olabilir. Katkı maddesi içermediği sürece tamamen doğal ve besleyici bir üründür.
Dut pekmezi her ne kadar doğal da olsa şeker oranı yüksek olduğu için şeker hastalarının, dikkatli ve kontrollü tüketmesi önerilmektedir. Ayrıca çocuklarda ve hamilelerde düzenli kullanım öncesi doktora danışılması faydalı olabilmektedir.
Dut Pekmezinin Faydaları Nelerdir?
Kansızlığa karşı etkilidir: Dut pekmezi yüksek oranda demir içerdiği için demir eksikliği anemisine karşı doğal bir destek sağlarken hemoglobin üretimini artırarak halsizlik ve yorgunluğu azaltır.
Bağışıklık sistemini güçlendirir: A, C ve bazı B vitaminleri ile selenyum, çinko gibi mineralleri içeren dut pekmezi, vücudu enfeksiyonlara karşı korur ve hastalıklara karşı direnci artırır.
Enerji verir: Doğal şeker içeriği (glikoz ve fruktoz) sayesinde özellikle sabahları veya fiziksel efor sonrası tüketildiğinde hızlı enerji sağlar.
Kemik sağlığını destekler: İçeriğindeki kalsiyum, fosfor ve magnezyum, kemik ve diş sağlığı için önemli minerallerdir. Özellikle gelişim çağındaki çocuklar ve ileri yaştakiler için faydalıdır.
Sindirim sistemine iyi gelir: Lif oranı düşük olsa da, sindirimi kolaylaştırıcı etkileri olduğu için hafif kabızlık problemlerine karşı kullanılabilir.
Solunum yolları rahatsızlıklarında yardımcıdır: Geleneksel olarak öksürük, boğaz ağrısı, bronşit gibi solunum yolu rahatsızlıklarında destekleyici olarak tüketilir. Ilık su veya süt ile karıştırılarak içilebilir.
Karaciğer dostudur: Karaciğeri destekleyen antioksidan özellikleri sayesinde vücudun toksinlerden arınmasına yardımcı olabilmektedir.
Cilt sağlığına katkı sağlar: İçeriğindeki antioksidanlar sayesinde serbest radikallerle savaşarak ciltte erken yaşlanma belirtilerini azaltabilmektedir.
Tüketim Önerileri
· Sabah aç karnına bir tatlı kaşığı tüketilebilir.
· Sıcak veya ılık suya ya da süte karıştırılarak içilebilir.
· Yoğurtla birlikte veya tahinle karıştırılarak tatlı alternatifi olarak tüketilebilir.
Evde Dut Pekmezi Nasıl Yapılır?
Malzemeler
· 5 kg taze dut (beyaz veya karadut)
· 1 çay kaşığı kadar temiz toprak (isteğe bağlı, berraklaştırmak için)
· Geniş bir tencere veya kazan
· Süzgeç ve tülbent
Tarifin Hazırlanışı
1. Dutların saplarını temizleyip güzelce yıkayın. Ezilmiş veya çürük dutları ayırın.
2. Geniş bir tencereye dutları alarak üzerini geçecek kadar su ilave edin. Orta ateşte yaklaşık 30-40 dakika kaynatın. Dutlar yumuşayıp dağılmaya başlayınca ocaktan alın.
3. Dutları bir süzgeçten veya tülbentten geçirerek suyunu ayrı bir kaba alın. Tülbentten geçiriyorsanız bastırarak tamamen süzülmesini sağlayın.
4. Eğer pekmezin daha berrak olmasını isterseniz, bu aşamada temiz beyaz bir toprağı (örneğin pekmez toprağı) ekleyip karıştırın. 1-2 saat bekletin ve ardından üstte kalan berrak suyu alın. Tortuyu almamaya dikkat edin.
5. Süzülen dut suyunu yani şırayı tekrar tencereye alın ve orta ateşte koyulaşana kadar kaynatın. Bu süre 1.5-2 saat kadar sürebilir. Kaynama sırasında üzerinde oluşan köpükleri bir kepçe ile alın.
6. Kıvamını anlamak için bir tabağa birkaç damla pekmez damlatın. Soğuyunca yoğunlaşıyorsa olmuş demektir. Çok akışkansa bir süre daha kaynatın.
7. Pekmezi ocaktan alın ve soğuyunca cam kavanozlara ya da şişelere doldurun. Serin, karanlık bir yerde saklayarak tüketebilirsiniz.
