Zatürre (pnömoni), akciğerlerin hava keseciklerinde mikrop, virüs veya mantar kaynaklı iltihap oluşmasıyla meydana gelen ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır. Hava kesecikleri iltihap nedeniyle sıvı veya iltihaplı maddeyle dolar, bu da nefes almayı zorlaştırır. Her yaş grubunda görülebilse de özellikle bebekler, yaşlılar ve kronik hastalığı olan kişilerde daha ağır seyredebilir. Erken tanı ve uygun tedavi, zatürrenin ilerlemesini önlemede büyük önem taşır.
Zatürrenin Belirtileri Nelerdir?
Zatürre belirtileri enfeksiyonun türüne ve hastanın genel durumuna göre değişebilir fakat en sık görülen semptomlar şunlardır:
· Yüksek ateş ve titreme
· Şiddetli öksürük (bazen balgamlı)
· Göğüs ağrısı ve nefes alırken batma hissi
· Nefes darlığı ve hızlı solunum
· Halsizlik ve yorgunluk
· Baş ağrısı, iştahsızlık ve kas ağrıları
· Bazı durumlarda dudaklarda ya da parmak uçlarında morarma (oksijen yetersizliğine bağlı) görülebilir.
Zatürre Nasıl Teşhis Edilir?
Zatürre tanısı genellikle fizik muayene ve çeşitli testlerle konulur. Erken tanı, tedavinin etkinliğini artırır ve komplikasyonların önüne geçerken tanı yöntemleri şunlardır:
Akciğer röntgeni: Enfeksiyonun yerini ve yaygınlığını gösterir.
Kan testleri: Enfeksiyonun türünü belirlemek için yapılır.
Balgam analizi: Mikroorganizmanın tanımlanmasını sağlar.
Oksijen seviyesi ölçümü: Solunum fonksiyonunun değerlendirilmesi için kullanılır.
Zatürrenin Tedavisi Nasıldır?
Tedavi yöntemi, hastalığın nedenine ve şiddetine göre değişir. Tedavi süresince istirahat etmek, bol sıvı almak ve doktorun önerdiği ilaçları düzenli kullanmak iyileşme sürecini hızlandırır. Tedavi yöntemleri ise şunlardır:
Bakteriyel zatürre: Genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir.
Viral zatürre: Antibiyotik etkisizdir. İstirahat, sıvı tüketimi ve ateş düşürücüler önerilir.
Hastane yatışı: Şiddetli nefes darlığı, düşük oksijen seviyesi ya da bağışıklık sistemi zayıf hastalarda gerekebilir.
Korunma Yöntemleri Nelerdir?
Zatürre, alınacak basit önlemlerle büyük ölçüde engellenebilir.
· Grip ve zatürre aşısı yaptırmak
· Elleri sık sık yıkamak
· Sigara ve alkol kullanımından kaçınmak
· Sağlıklı beslenmek ve düzenli uyumak
· Bağışıklık sistemini güçlü tutmak