Dünya genelindeki finans piyasaları, ABD’nin tarifelere ilişkin tutumuyla yeniden şekillenirken, yatırımcıların risk iştahında zayıflama gözleniyor.
ABD yönetiminin ithalat tarifelerinde yeni bir erteleme düşünmediğini açıklaması piyasalarda temkinli bir duruşa neden oldu. Bugün açıklanacak olan ADP özel sektör istihdam raporu ise yatırımcıların odağına yerleşti.
ABD Başkanı Donald Trump’ın “Önce Amerika” politikası doğrultusunda attığı adımların piyasalar üzerindeki etkisi sürerken, daha önce 9 Temmuz’a kadar uzatılan gümrük vergilerinin yeniden ertelenmeyeceğinin belirtilmesi, küresel piyasalarda belirsizlikleri artırdı. Bu durum, ticaret savaşlarının tekrar gündeme gelme ihtimalini kuvvetlendirdi.
Ekonomistler, jeopolitik risklerin yeniden yükselebileceği ve ticaret yoluyla küresel gerilimlerin artabileceği ihtimalinin yatırım kararlarını zorlaştırdığını ifade ediyor.
ABD ekonomisine dair gelen verilerdeki kararsız görünüm de piyasalardaki yönü belirlemeyi güçleştiriyor.
Trump'ın Vergi Reformu Hamlesi
ABD Senatosu, Trump’ın seçim döneminde söz verdiği vergi indirimi planını onayladı. Tasarı, eyalet ve yerel vergilerde kesinti, bahşiş ve fazla mesai gelirlerinden alınan vergilerin kaldırılması gibi düzenlemeler içeriyor.
Ayrıca 2017 yılında uygulamaya giren vergi indirimlerinin süresi uzatılırken, bazı kamu harcamalarında kesintiler yapılması planlanıyor. Şimdi gözler Temsilciler Meclisi'ne çevrildi.
Uzmanlar, bu gelişmenin ardından ABD’nin mali dengelerine dair endişelerin yatırımcılar tarafından dikkatle izlendiğini belirtiyor. Eğer yasa tasarısı Meclis’ten geçerse, ABD varlıklarına olan ilgi yeniden şekillenebilir.
Powell: Faiz İndirimi Seçenek Dışı Değil
Avrupa Merkez Bankası tarafından düzenlenen forumda konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, faiz oranlarını tekrar düşürmeden önce tarifelerin ekonomik etkilerini görmek istediklerini vurguladı. ABD ekonomisinin güçlü bir zemine sahip olduğunu belirten Powell, enflasyonun tarifeler hariç tutulduğunda beklentilere uygun seyrettiğini kaydetti.
"Tarifeler olmasaydı daha fazla faiz indirimi yapar mıydınız?" sorusuna “Bence bu doğru” yanıtını veren Powell, bu yıl içinde faiz indiriminin yeniden gündeme gelebileceğini ve alınacak ekonomik verilere göre hareket edileceğini söyledi.
“Herhangi bir toplantıda faiz indirimi olasılığını masadan kaldırmayacağım” diyerek olası hamlelerin sinyalini verdi.
Piyasalarda Fed’in eylülde 25 baz puanlık faiz indirimi yapacağına yönelik beklenti yüzde 88’e çıkarken, yıl genelinde üç kez faiz indirimi yapılabileceği öngörülüyor.
İşgücü Verileri Mercek Altında
Bugün açıklanacak olan ADP özel sektör istihdam verisi ile yarın duyurulacak olan tarım dışı istihdam rakamları, Fed’in faiz politikası açısından kritik önem taşıyor. Uzmanlar, bu verilerin piyasadaki fiyatlamaları etkileyebileceği uyarısında bulunuyor.
Diğer yandan JOLTS açık iş pozisyonu verisi mayıs ayında 7 milyon 769 bin ile Kasım 2024’ten bu yana en yüksek seviyeye çıktı. ISM imalat PMI haziran ayında 49’a yükselse de sektörde daralmanın sürdüğü görüldü.
S&P Global’in açıkladığı PMI ise 52,9’a ulaşarak Mayıs 2022’den beri en yüksek seviyeyi gördü. İnşaat harcamaları ise yüzde 0,3’lük düşüşle beklentilerin altında kaldı.
Tahvil ve Altın Cephesinde Harekete Geçildi
Fed’in faiz indirimi sinyali, tahvil ve kıymetli maden piyasalarında hareketlilik yarattı. ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,19’a kadar gerileyerek son iki ayın en düşük seviyesini gördü. Altının ons fiyatı ise zayıflayan dolar ve gerileyen faiz oranlarının etkisiyle yüzde 1,1 yükselerek 3.339 dolara çıktı.
Brent petrolün varili 66,9 dolarda işlem görürken, dolar endeksi 96,7 seviyesinde yatay bir seyir izliyor. Öte yandan, Tesla hisseleri Trump’ın şirketin aldığı devlet desteklerinin incelenmesi gerektiği yönündeki açıklamaları sonrası yüzde 5’ten fazla değer kaybetti.
New York borsasında Nasdaq ve S&P 500 gerilerken, Dow Jones endeksi yükseldi. Vadeli işlemler ise güne iyimser başladı.
Avrupa’da Gündem Lagarde ve İşsizlik Verileri
Avrupa piyasalarında dün satış ağırlıklı bir seyir izlendi. Bugün ECB Başkanı Christine Lagarde’ın konuşması bekleniyor.
Lagarde, ECB’nin zorluklara karşı güçlü bir pozisyonda olduğunu ifade ederken, “Enflasyon hedefe yaklaştı ama görev tamamlandı diyemem” dedi.
İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey, faiz oranlarının düşüş eğiliminde olduğunu fakat para politikasının hâlâ sıkı kalacağını söyledi.
Almanya’da haziran ayında işsiz sayısı beklentilerin altında artış gösterdi. İngiltere’de ise imalat PMI 47,7 seviyesine yükseldi. Bu, son beş ayın en yüksek seviyesi olmasına rağmen büyüme eşiği olan 50’nin altında kaldı.
Dün Avrupa borsalarında İngiltere dışında düşüşler dikkat çekerken, bugün vadeli işlemler pozitif açıldı.
Trump’tan Japonya’ya Gümrük Uyarısı
Asya borsalarında kararsız bir görünüm hakim. Trump’ın Japonya ile olası ticaret anlaşmasına dair şüphelerini dile getirmesi, bölge borsalarını etkiledi. “Yüzde 30, yüzde 35 ya da bizim belirlediğimiz bir rakamı ödeyeceksiniz” diyen Trump, Japonya’ya baskı mesajı verdi.
Japon müzakereci Ryosei Akazawa, her iki tarafın samimi çabalar gösterdiğini ancak önemli farklılıkların henüz çözülmediğini ifade etti.
Bu açıklamaların ardından Nikkei 225 yüzde 0,2, Kospi yüzde 0,9 gerilerken, Hang Seng endeksi yüzde 0,7 yükseldi. Şanghay bileşik endeksi ise yatay kaldı.
Yurt İçinde Gözler İhracat Verilerinde
Borsa İstanbul’da dün alıcılı seyir hakimdi. BIST 100 endeksi günü yüzde 1,33 artışla 10.080,35 puandan tamamladı. VİOP’ta BIST 30 ağustos vadeli kontratı ise akşam seansında 11.920 puandan işlem gördü.
Dolar/TL kuru dün 39,8370 seviyesinde kapanırken, bu sabah yatay seyirle 39,8410 seviyesinde işlem görüyor.
Bugün yurt içinde açıklanacak ihracat rakamları takip edilecek. Yurt dışındaysa ADP istihdam verisi ve Lagarde’ın açıklamaları öne çıkacak.
Teknik olarak BIST 100 endeksinde 10.100 ve 10.200 direnç, 10.000 ve 9.900 destek seviyeleri olarak izleniyor.
