İstanbul Sanayi Odası tarafından yayımlanan “Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2024” araştırmasında Ankara Sanayi Odası (ASO), 44 sanayi firmasıyla listede yer alarak dikkatleri üzerine çekti.
İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan’ın açıkladığı verilere göre, 2024 yılı itibarıyla en büyük 500 sanayi kuruluşunun üretimden satışları geçen yıla kıyasla yüzde 36,3 artışla 8 trilyon 688,5 milyar liraya ulaştı.
Ancak bu oran, önceki yıllarla kıyaslandığında son 4 yılın en düşük artışı olarak kayıtlara geçti.
Sanayi kuruluşlarının ihracatı ise 2024’te sadece yüzde 1,5 oranında artış göstererek 96,6 milyar dolara ulaştı. Bu artış, Türkiye genelindeki dış ticaret artışının 0,9 puan gerisinde kaldı. İSO, bu durumu küresel rekabet koşullarının olumsuz etkisine bağladı.
Faaliyet Karında Düşüş Sert oldu
Faaliyet karı tarafında ise sert bir düşüş dikkat çekti. İSO 500'deki sanayi kuruluşlarının faaliyet karı, geçen yıla göre yüzde 31,6 azalarak 937 milyar liradan 641 milyar liraya geriledi.
Buna bağlı olarak faaliyet karlılığı da yüzde 12,5’ten yüzde 6,2’ye düştü ve son 10 yılın ortalamasının gerisinde kaldı.
Zarar Açıklayan Firma Sayısı
Zarar açıklayan firma sayısı ise ciddi bir artış gösterdi. 2024’te İSO 500 içinde 152 firma zarar beyan etti. Bu sayı, 2023'te 96 idi. Bu gelişme, sektör genelinde finansal zorlukların arttığını gösterdi. 2024'te 348 şirket de kar etti.
Ankara’nın Sanayi Gücü
Bununla birlikte, Ankara Sanayi Odası’na bağlı 44 şirketin listede yer alması, başkentin sanayi gücünün altını bir kez daha çizdi.
ASO, İSO 500 listesinde 144 firmayla yer alan İstanbul Sanayi Odası’nın ardından en fazla şirket temsil eden ikinci sanayi odası konumuna yükseldi. Ankara’yı, 39 şirketle Kocaeli Sanayi Odası ve 37 firmayla Ege Bölgesi Sanayi Odası izledi.
Şirketlerin Borçluluğu Arttı
Öte yandan, İSO 500 verilerine göre şirketlerin borçluluğu da arttı. 2024’te mali ve diğer borçlar yüzde 45,1 artış gösterdi.
Devreden KDV yükü ise yüzde 26,9’luk artışla yaklaşık 85 milyar liraya ulaştı. Bu artışın, enflasyonun altında kalması ise görece olumlu bir gelişme olarak yorumlandı.
İstihdam Verilerinde Pozitif Tablo
İstihdam verilerinde ise pozitif tablo dikkat çekti. İSO 500 şirketleri, 2024 yılında çalışan sayısını yüzde 2,6 oranında artırarak toplam 825 bin kişiye ulaştı.
Personel maaş ve ücret ödemeleri ise yüzde 90,9 oranında artarak 813 milyar liraya yükseldi.
Halka açık şirket sayısı da artış gösterdi. 2023’te 85 olan halka açık kuruluş sayısı, 2024’te 88’e çıktı ve bu, bugüne kadarki en yüksek seviyeye işaret etti.
Yabancı sermaye ortaklı firma sayısı da toparlanma sürecine girdi; 2022’de 108 olan sayı, 2024 itibarıyla 124’e ulaştı.
