Asch Deneyi, insanların karar verme sürecinde çevre etkisinin ne kadar belirleyici olduğunukavramaya çalışan önemli bir deneydir. Polonya asıllı Amerikalı sosyal psikolog Solomon Asch tarafından 1951 yılında yapılmış olan deney, genellikle ‘Uyma Deneyi’ ismiyle de bilinmektedir.
Söz konusu deneyde katılımcılara bir görüş testine girecekleri söylenir ve sonrasında bir çift kart gösterilir. Bu kartlardan birinde üç farklı uzunlukta çizgiler bulunurken, diğer kartta ise tek bir çizgi yer alır ve bu çizgi diğer karttaki çizgilerden biriyle aynı uzunluktadır. Katılımcılardan hangi çizginin diğerine benzediğini söylemeleri istenir.
Asch Deneyi'nin önemli bir yönü, katılımcıların hepsinin gerçek katılımcı dışındaki kişilerin Asch'ın asistanları olduğunu bilmediği grup dinamiğini kullanmasıdır. Denekler, diğer katılımcıların önceden belirlenen yanlış cevaplarını duyarlar ve sıra kendilerine geldiğinde grup baskısına karşı nasıl tepki verdiklerini gözlemlemek amacıyla bu yanlış cevaplara katılıp katılmayacaklarına bakılır.
Deney sonuçları oldukça ilginçtir. Gerçek katılımcıların %32'si, diğer katılımcıların yanlış cevaplarına uymuş ve doğru cevapları vermek yerine grubun çoğunluğuna uyarak yanlış yanıtlar vermiştir. Bu sonuçlar, grup baskısının bireyin karar verme sürecini nasıl şekillendirebileceğini göstermesi bakımından kıymetlidir.
Asch Deneyi, sosyal psikoloji alanında önemli bir dönüm noktası olmuş ve insan davranışının sosyal etkilerini anlamak için temel bir deney olarak kabul edilmiştir.
